Zeldzame primula’s in de tuinen van Paleis Het Loo

Van 26 april tot en met 9 mei 2006 besteedt Paleis Het Loo in de voorjaarsbeplanting speciale aandacht aan de tuinprimula. Onder de titel “Delicate schoonheid” worden de zeldzame oude primulasoorten in het zonnetje gezet.

(afbeelding eigendom van Paleis Het Loo Nationaal Museum Apeldoorn)

De bloemen van de aurikel, beter bekend als tuinprimula, zijn juweeltjes in kleur en tekening. In tegenstelling tot de tegenwoordige eenkleurige soort huis-, tuin- en keukenprimula, zijn er in de paleistuinen zo’n honderdvijftig verschillende variëteiten van de primula te bewonderen. Gestreepte, gepoederde, dubbelbloemige; de variatie is eindeloos. De plant was in de 17de en 18de eeuw zeer geliefd bij de aristocratie en rijke burgerij. Koningin Mary had bij haar paleis zelfs een speciale aurikeltuin met een zogenaamd aurikeltheater. Met stellages werd een theateropstelling gebouwd om de collectie planten goed tot haar recht te laten komen en de bloemen van dichtbij te kunnen bekijken.
In de Koninginnetuin van Paleis Het Loo wordt een dergelijke opstelling gereconstrueerd in de beschutting van de overgroeide wandelgangen, de berceaux. Daarnaast zijn er primula’s geplant in tuinparterres. In het museum is een folder verkrijgbaar waarin een wandeling langs de voorjaarsbloeiers staat beschreven.

De lente is dé gelegenheid om te genieten van de vele soorten bijzondere voorjaarsbloemen in de tuin van het museum. Het is de enige historische tuin in Nederland waar de 17de eeuwse Hollandse voorjaarsbloeiers op oorspronkelijke wijze zijn opgeplant. Samen met vaste planten, beeldenvijvers en spuitende fonteinen zorgen ze voor een kleurrijk en afwisselend schouwspel. Ook is er in de maanden april en mei gelegenheid om in het Paleispark rond het jachtslot Het Oude Loo een pracht aan rododendrons en azalea’s te bewonderen.

Paleis Het Loo Nationaal Museum
Postadres: Koninklijk Park 1, 7315 JA Apeldoorn.
Ingang: via parkeerplaats Amersfoortseweg, Apeldoorn.
Geopend: dinsdag t/m zondag en op feestdagen van 10.00-17.00 uur.
Gesloten : ’s maandags, tenzij een feestdag.
Entree: € 9,00 p.p., 6 t/m 17 jr. € 3,00 p.p.
Routebeschrijving: A1 en A50 afslag Paleis Het Loo en vervolgens ANWB-borden volgen.
Openbaar vervoer: Station Apeldoorn, buslijn 102 en 104, halte Paleis Het Loo; buslijn 5 (Berg en Bosch) en 10 (Kerschoten), halte Gedenknaald.
Informatie: 055-5772400 of www.paleishetloo.nl
Informatie Paleispark: www.kroondomeinhetloo.nl

Vrienden mogen kapelwoning kopen

De weblog ‘Beeckestijn moet open blijven!’ vermeldt dat de stichting Vrienden van Beeckestijn de kapelwoning van de buitenplaats Beeckestijn mag kopen.

En als u dan toch op die website kijkt, lees dan ook ‘Monumentenzorg: kapelwoning is zeldzaam‘. En vergeet niet de afbeelding in die weblog aan te clicken. Resulteert in een zeer fraaie oude foto met niet alleen de kapelwoning, maar ook de leegte van het landschap op de achtergrond.

Schatten Elswout veiliggesteld

Overveen – Het rijke kunst- en archiefbezit van Elswout wordt voor het grote publiek toegankelijk gemaakt. Daartoe is door de eigenaar van het landgoed, Staatsbosbeheer, een bruikleenovereenkomst gesloten met het Noord-Hollands Archief.

De afgelopen dagen werden de Elswout-schatten vanuit het poortgebouw aan de Elswoutslaan overgebracht naar de Jansstraat in Haarlem. Daar worden de documentaire boeken, kaarten en tekeningen schoongemaakt, geïnventariseerd en waar nodig gerestaureerd. Boswachter Marijke Dirkson wijst hier op een kaart van Hendrik van Zutphen uit 1812 een nog altijd vitale woudreus uit de eervorige eeuw aan. Verder bevat de collectie ontwerpen van architect C. Muiskens van het Grote Huis, de Oranjerie en de boerderij en Amsterdamse panden van de familie Borski.

Uit internet archief van Haarlems Dagblad, 13-jan-2006

(ik was, en ben, op zoek naar scans van Elswout materiaal en kwam bovenstaand bericht tegen)

Nogmaals ‘Grote Historische Provincie Atlassen’

Naar aanleiding van de eerdere weblog ‘Grote Historische Provincie Atlassen’ had ik contact met Uitgeverij Nieuwland. De uitgeverij meldt me nu dat in maart 2006 de overige 6 delen, provincies, te weten Groningen, Friesland, Drenthe, Noord-Holland, Zeeland en Limburg, zullen verschijnen.

De atlassen zijn ook als complete set te koop, voor € 425,00. Voor meer info zie site van Uitgeverij Nieuwland.

De lindes van Huis te Manpad

Carla gaf me nog de volgende opmerkingen mee (bij voorgaande, onderstaande weblog):
Behalve de stinzenplanten zijn ook de lindes op het voorplein van Huis te Manpad uw extra aandacht waard.

De meningen over de verjonging van monumentale bomen lopen zeer uiteen. Dit geldt zowel voor het tijdstip waarop men tot verjonging overgaat als voor de manier waarop dat gebeurt. Momenteel speelt een discussie rond de verjonging van de 2,5 eeuw oude linden die in quincunx-verband zijn geplant op het voorplein van Huis te Manpad. PHB heeft in zijn beheerplan aangegeven dat al deze linden op korte termijn vervangen moeten worden. Het is zeker interessant naast het bekijken van de stinzenplanten ook uw aandacht te geven aan dit probleem en aan de gids te laten horen wat u hiervan vindt.

Als extra-tje heb ik nog één en ander erbij gezocht.
In het boek Het Huis te Manpad vermeldt Barbara Joustra dat de bomen in 1990 zijn “gekandelaberd”, of te wel de zijtakken zijn ingekort en de boomhoogte is teruggebracht van 35 tot 18 meter. De wortels zaten los in de grond en de stormgevoeligheid van de bomen met hun oorspronkelijke hoogte en omvang vormde een te groot risico. De afsluitende zin is ‘Maar de tijd zal leren of deze ingreep levensverlengend zal zijn voor deze meer dan tweehonderdvijftig jaar oude bomen’.
Moet ik concluderen dat de poging als mislukt moet worden beschouwd?

Verder iets t.a.v. het quincunx of quinconce plantverband. Een uitleg via de dobbelsteen is het gemakkelijkst. Denk aan de dobbelsteenkant met de 5 ogen (quinque is Latijns voor vijf), of te wel een vierkant met de bomen op de hoekpunten en in het midden een 5de boom.

Vaak aangehaalde boeken met quinconce voorbeeld zijn

Den Nederlandtsen hovenier van J. van der Groen (1669 en later). Als hieronder met links quinconce en rechts vierkantsverband

en La theorie et pratique du jardinage van A.J. Dezallier d’Argenville (1709 en later). Hier staat boven de afbeelding wel quinconce, echter is de afbeelding er één met vierkantsverband.

(afbeelding uit Dezallier d’Argenville uit gescande versie van het boek op Gallica ; afbeelding uit van der Groen uit Huis te Manpad van Barbara Joustra)

Huis te Manpad, stinzenflora en openstelling

Cascade secretariaat ontving een persbericht van Huis te Manpad (Heemstede NH) i.v.m. gewijzigde openingsuren om de stinzenflora onder de aandacht te brengen.

Huis te Manpad vaker open vanwege bijzondere stinzenplanten.

Aan de Herenweg 9 te Heemstede ligt het Huis te Manpad. Het is een buitenplaats met een 17e eeuws woonhuis, met bijgebouwen en een schitterend park. In het park is het oorspronkelijke plan van aanleg nog goed te herkennen. Tevens herbergt deze buitenplaats de langste en best onderhouden slangenmuur van Nederland. De periode van openstelling is met ingang van dit jaar verruimd om het publiek in het vroege voorjaar te laten genieten van de rijke stinzenflora. Denk daarbij aan sneeuwklokje, boerenkrokus, winterakoniet, Haarlems klokkenspel en voorjaarshelmbloem.

Het Huis te Manpad is beperkt toegankelijk. Tot dit jaar was het park te bezoeken op dinsdagmiddag om 14.00 uur en zaterdagochtend om 10.00 uur in de periode van 1 april tot 15 oktober. Het park is echter ook in het vroege voorjaar prachtig door de rijke stinzenflora. Daarom is met ingang van 2006 de openstelling veranderd. Het park is nu te bezoeken van 1 februari tot 31 mei op dinsdag om 14.00 uur en zaterdag om 10.00 uur. Van 1 juni tot 15 oktober wordt er alleen op de zaterdag om 10.00 uur een excursie gegeven. Er staat aan de poort een gids voor u klaar, die een rondwandeling verzorgt en het één en ander vertelt over flora en fauna en de rijke geschiedenis van het Huis te Manpad. Aanmelden voor de excursies is niet nodig en er worden geen kosten gerekend. Overigens is het huis zelf niet te bezichtigen.

Wilt u in groepsverband het Huis te Manpad bezoeken, buiten de tijden van openstelling, dan kan dat. U kunt hierover contact opnemen met mevr. Wilmink, telefoon 023-5287528. Voor overige informatie kunt u terecht bij de tuinbaas Fred van der Hengst 06-54695876 of bij Peter de Jong 0252-377656

Dus:
1 feb – 31 mei di. 14.00, za. 10.00
1 jun – 15 okt za. 10.00

(de foto is afkomstig van www.wasven.nl ; wie heeft een scherp exemplaar ter vervanging? ; nog mooier, één van stinzenplanten op Huis te Manpad)

Bijzondere rondleidingen Jachthuis St. Hubertus

Helaas niet eerder tegen deze aankondiging aangelopen, ’t is kort dag, maar er zijn nog 2 weken te gaan.

Tot en met 31 januari 2006 worden er speciale rondleidingen verzorgd in het Jachthuis St. Hubertus. Het Nationale Park De Hoge Veluwe opent de deuren van vertrekken die voorheen niet door het publiek bezichtigd konden worden. Thema van de nieuwe rondleiding is ‘Het verhaal achter de bouw van het Jachthuis’.

De speciale rondleiding van ongeveer 5 kwartier leidt de bezoeker allereerst langs de vertrekken die ook tijdens de ‘gewone’ rondleidingen worden aangedaan. Vervolgens worden enkele privé-vertrekken van Helene Kröller-Müller (slaapkamer, toiletkamer en badkamer) bekeken. Verder worden nog de logeervertrekken in de westelijke vleugel, waaronder de zogenaamde Professorenkamer, bezocht.

Voor verdere details zie hier