CASCAD-E-NIEUWSBRIEF 48 WINTER 2015
Website: www.cascade1987.nl
INHOUD
  1. Inleiding: medewerking / aandacht / actie van donateurs gevraagd
  2. Nieuws / mededelingen bestuur
  3. Interactief / Actie
  4. Recent verschenen en binnenkort te verschijnen publicaties
  5. Exposities, presentaties en evenementen
  6. Cascade-agenda
  7. Buitenland

1. Inleiding: medewerking / aandacht / actie van donateurs gevraagd

* Het Cascade bestuur is nog op zoek naar de invulling van de positie van voorzitter. Belangstellenden daarvoor kunnen zich bij het bestuur melden: secretariaat@cascade1987.nl.

* De eerste twee aanmeldingen om volgend jaar de Cascade-Midzomeravond te organiseren zijn binnen, meer aanmeldingen zijn welkom. MSN 2016 staat gepland op landgoed Vennebroek (Paterswolde), op 18 Juni 2016, waar we te gast zullen zijn bij Marinke Steenhuis en Paul Meurs. Zij zullen een rondleiding door het huis en de tuin geven; hulp voor de organisatie ter plekke wordt gezocht. Voor vragen en/of aanmelding: secretariaat@cascade1987.nl.

De bedoeling van de MSN is altijd geweest een ongedwongen samenzijn op een buitenplaats of in een interessante tuin van een Cascade-vriend, die ons dan op zijn eigen wijze zal in- en rondleiden op zijn plaats en alle deelnemers zal laten genieten van zijn eigendom. Het ongedwongen karakter wordt meestal bereikt door het samen verorberen van een heerlijke doch eenvoudige maaltijd, bereid door onze Cascade-kokkinnen en bekroond door een goed glas wijn. U kunt zich als (mede-)organisator aanmelden via het secretariaat: secretariaat@cascade1987.nl.

2. Nieuws / mededelingen bestuur

* Met veel genoegen kan het Cascade bestuur melden dat Arinda van der Does, na een eerdere termijn, opnieuw is toegetreden tot het bestuur.

* 19 februari 2016 zal het Cascade symposium Denken en doen. Een toekomst voor het onderzoek naar de Nederlandse tuingeschiedenis plaatsvinden, vanaf 13.00 op Sonsbeek.
Sprekers: drs. Carla S. Oldenburger-Ebbers, prof. dr. Yme B. Kuiper, dr. Christian A.H.H. Bertram en prof. dr. Hans Renes. Dagvoorzitter: dr. Johan Carel Bierens de Haan.
Leg deze dag nu al vast in uw agenda, de officiële uitnodiging met het complete programma en de details volgt.

* 19 februari 2016 zal het tweede Cascade-boek verschijnen, ditmaal met het thema Denken en doen in de Nederlandse tuinkunst 1500-2000, het boek verschijnt i.p.v. het Cascade bulletin voor tuinhistorie 2015 (24) nr.2. Het boek wordt ditmaal door Cascade in eigen beheer uitgegeven. De boekpresentatie van het nieuwe Cascade boek zal onderdeel zijn van het bovengenoemde symposium.

3. Interactief / Acties



* Prachtige website van de (New York) Foundation for Landscape Studies. This foundation initiates collaborative projects with other organizations, institutions, and individuals that promote and advance landscape history and historic landscape design, theory and practice. Through these associations and independent activities, it serves as a center of communication and collaboration.

Sub-Pagina’s, zoals de Pagina Site/Lines, een digitaal thema tijdschrift dat 2 x per jaar verschijnt; Pagina Books; Pagina Bronnen; Pagina Gallery, Pagina Blog en meer.
Zie: http://www.foundationforlandscapestudies.org

4. Recent verschenen en binnenkort te verschijnen publicaties
* Marca Bultink, Piet Goemans, Peter Nijhof… (red.). De Bollenstreek, landschap en erfgoed van de bloembollencultuur. Lisse, 2015. € 25,-. 192 p.

(overgenomen van de website van www.bollenerfgoed.nl): Bijna twee eeuwen bloembollencultuur hebben in de Duin- en Bollenstreek hun sporen nagelaten. Ondernemende families veranderden duinen en bossen in een bloeiend cultuurlandschap. Zij gaven het landschap zowel een economische als toeristische functie. Bloembollenkwekers en -handelaren bouwden bollenschuren en exportbedrijven, maar ook villa’s en woonhuizen voor zichzelf en voor hun personeel. Ook de veilingen, tuinbouwschool en de landschuurtjes horen tot het bollenerfgoed, dat zo karakteristiek is voor de Bollenstreek. Wie waren deze mensen en welke ontwikkelingen in de bollenteelt, techniek en handel hebben hun handelen bepaald? Dat wordt duidelijk in portretten van vijf bollenfamilies, die een indruk geven van de mens in het bollenvak.
Te bestellen via bollenerfgoed@gmail.com of telefonisch bij Piet Goemans, 0252-524107. Zie ook www.bollenerfgoed.nl.

* Y. Kuiper, N. Bijleveld en J. Dronkers (eds.). Nobilities in Europe in the Twentieth Century. Reconversion Strategies, Memory Culture, and Elite Formation. Leuven, 2015. ISBN: 978-90-429-3227-2. €67,00. VIII + 357 p.

(overgenomen van de uitgever Peeters Leuven): In this volume on the comparative study of nobility, historians, sociologists and anthropologists focus on the different processes of transformation that aristocratic elites in Europe went through during the twentieth century. Readers will learn about nobles in northern Europe (Sweden and Finland), southern Europe (Italy), western Europe (France, Belgium, the Netherlands) and central Europe (Germany, Austria, Poland and Hungary). However, because of the comparative structure of the volume, readers will also sometimes encounter the nobility in Britain, Russia and the Baltic areas. The authors discuss questions like: How did noble men and women cope with the rise of totalitarian regimes and with the dramatic periods of the Second World Ward and the Cold War? What was the impact of the Fall of the Berlin Wall? And how did nobles react to the loss of political and economic privileges? In spite of all the variety and heterogeneity in wealth, power, prestige and public visibility of these nobilities, some remarkable general trends and patterns emerge from the articles. The fourteen contributions show how and why relatively many nobles succeeded in staying on top or in transforming political and economic capital into cultural and symbolic capital.

* Jaarboek 2013-2014 van Kastelenstichting Holland en Zeeland (KSHZ). Geschiedenis van drie buitenplaatsen en de KSHZ. € 24,50. 134 p.

Artikelen van Soren L. Movig (over Wester-Amstel te Amstelveen), Ronald van Immerseel (over Beresteyn te Voorschoten en Steenhove te Middelburg) en Nina Wijsbek (over de geschiedenis van KSHZ).
Te bestellen via website: kastelenhollandzeeland.nl

* Jan Neefjes en Hans Bleumink. Erfgoedatlas gemeente Nunspeet - Veluws landschap, historie en bewoners. Zwolle, 2015. ISBN 978 94 6262 058 2. € 35.00. 264  p.

(overgenomen van de uitgever Waanders uitgevers): De atlas laat zien hoe dorpen als Elspeet en Vierhouten eeuwenlang minieme bewoonbare eilanden waren, omgeven door ’woeste gronden’. Pas vanaf de negentiende eeuw kwam het bijna lege Veluwese landschap weer in trek. Arme paupers en dagloners vestigden zich in hutten op de heide. Tegelijkertijd ontdekten schrijvers de woestheid van de Veluwe. Schilders legden het landschap en de schamele boerderijtjes van de bewoners vast. Nunspeet werd een van de toonaangevende schilderdorpen van Nederland. In het kielzog van de schilders verschenen de eerste toeristen, die logeeerden in hotels, pensions en op de eerste campings van Nederland.

De atlas is het resultaat van het werk van aardkundigen, archeologen, historisch-geografen en historisch bouwkundigen en van de enthousiaste medewerking van bewoners van de vier Nunspeetse kernen: Vierhouten, Elspeet, Nunspeet en Hulshorst. Behalve unieke kaarten, foto's en illustraties, bevat deze atlas een prachtige collectie schilderijen uit de bloeitijd van schildersdorp Nunspeet.
* Kees van der Leer en Henk Boers. Huygens’ Hofwijck. De buitenplaats van Constantijn & Christiaan. Voorburg, 2015. ISBN: 978 9081 3095 09. € 27,50. 240 p.

(overgenomen van de website Huygens’ Hofwijck): Op de opening van het vernieuwde Hofwijck op 26 november 2015 werd het boek Huygens’ Hofwijck. De buitenplaats van Constantijn & Christiaan gepresenteerd. Dit rijk geïllustreerde boek (in kleur) vertelt het verhaal van Hofwijck en haar belangrijkste bewoners Constantijn en Christiaan Huygens, twee spilfiguren uit onze Gouden Eeuw. Kees van der Leer en Henk Boers beschrijven de geschiedenis van Hofwijck en zijn bewoners, van het allereerste begin tot de reconstructie van de tuin in 2004.

Het boek bevat een voorwoord van de ambassadeur van Hofwijck André Kuipers en tekstbijdragen van Janelle Moerman en Peter van der Ploeg, directie Huygens’ Hofwijck. Het boek is verkrijgbaar in de winkel van Hofwijck, Westeinde 2a in Voorburg tijdens openingstijden van het museum. U kunt het boek ook thuis laten bezorgen, dan komen er verzendkosten bij. U kunt daarvoor contact opnemen via info@hofwijck.nl.
* Bernt Feis en Winny van Rij. Paradijs in de stad, het landgoed Bredius in Woerden. Woerden, 2014. ISBN/EAN: 978-90-812441-0-7. € 14,95. 64 p.

(overgenomen van de website skbl.nl): Op 18 december 2014 tekende de gemeente Woerden met de Stichting Landgoed Bredius een contract waarmee deze stichting het dagelijkse beheer van dit stadspark op zich nam. De gemeente is en blijft als eigenaar verantwoordelijk voor het grote onderhoud. Het park vormde ooit onderdeel van een ruim honderd hectare tellend landgoed en omvat nu nog 22 hectare. In Woerden wordt dit natuurgebied het Brediuspark genoemd naar de Woerdense burgemeesters Jacobus Bredius, die het gebied in 1824 aankoopt, en zijn zoon Cornelis Jan Bredius. De laatstgenoemde legt in 1852 de hofstede Batestein aan dat in 2008 door brand ernstig werd beschadigd. In 1863 bouwt hij de villa Rijnoord, waar huis en tuin onlangs volledig zijn gerestaureerd.
Bij gelegenheid van de overdracht verscheen dit boek, dat zowel historische informatie over het landgoed bevat als verhalen over het burgerinitiatief dat het verdwijnen van dit park na jarenlange juridische gevechten wist te voorkomen. Het boek bevat twaalf hoofdstukken, die afwisselend handelen over de geschiedenis, de (her-)inrichting van het groen, de fruitboomgaarden en fruitteelt op het landgoed, maar ook over de wijze waarop burgers betrokken zijn om ‘hun’ park in stand te houden en te bewaren voor de toekomst.
Te bestellen via groenehartwinkel.nl/paradijs-in-de-stad
* Ben Speet, Historische atlas van Kennemerland. Hart van Holland. Nijmegen, 2014. ISBN 9789460041723. € 29,50. 80 p.

(overgenomen van de uitgeverij Vantilt): Al ver voor onze jaartelling werd het karakteristieke Kennemer kustlandschap met zijn duinen en waterpartijen gevormd. Tijdens de Romeinse tijd was Kennemerland de noordelijkste grenspost van het rijk, en in de tiende en elfde eeuw gebruikten de graven van Holland het gebied als uitvalsbasis om hun gezag over Holland te vestigen. In de dertiende eeuw kregen Haarlem, Alkmaar en Beverwijk stadsrechten. De Kennemers zouden vele eeuwen lang dienstbaar blijven aan de inwoners van deze drie steden en aan de Amsterdammers die in de streek hun luxueuze buitenhuizen hadden. In 1876 deelt het Noordzeekanaal Kennemerland in tweeën, en vanaf dan verandert het door industrialisatie, de ontdekking van de kust en een verbeterde infrastructuur in een moderne regio. Maar nog altijd maken de magnifieke duinen, de bollenvelden, de weilanden en het vele water Kennemerland tot een van de mooiste streken ons land.
De Historische atlas van Kennemerland vertelt in grote lijnen en aansprekende details de geschiedenis van het gebied tussen Petten en de Hondsbossche Zeewering in het noorden en de Kennemer Beek bij Bennebroek in het zuiden. Het verhaal is rijk geïllustreerd met een veertigtal zorgvuldig gekozen historische kaarten en ruim honderdveertig afbeeldingen.

5. Exposities, presentaties en evenementen

Zie ook de rechter kolom van onze eigen Cascade-website, onder AGENDA.

* J. H. Knoop: tuinman van Maria Louise en verlicht allesweter. Historisch Centrum Leeuwarden. t/m 3 januari 2016. Zie weblog 31 maart 2015.

6. Cascade-agenda

Activiteiten georganiseerd door Cascade: zie jaarprogramma.

19 februari 2016    Cascade symposium Denken en doen. Een toekomst voor het onderzoek naar de Nederlandse tuingeschiedenis (inclusief boekpresentatie van het nieuwe Cascade boek).
19 maart 2016       Cascade Ronde Tafel Conferentie

Activiteiten georganiseerd door derden: 
(zie ook de AGENDA in de rechter kolom op de Cascade-website)

7. Buitenland

Zie ook punt 3.

1716-2016 300 years Capability Brown. In 2016 is het 300 jaar geleden dat Lancelot 'Capability' Brown (1716-1783) werd geboren. Het festival kent twee belangrijke doelstellingen. Het vergroten van de publieke belangstelling voor Brown en de sites waar Brown werkte of adviseerde. En het stimuleren van onderzoeksprojecten naar Brown en zijn werk. Het resultaat zal worden verzameld en gedeeld door middel van tentoonstellingen, websites, social media en een scala aan evenementen. Heel veel is nu al te vinden op www.capabilitybrown.org.

Een nieuwe toekomst voor Paleis Soestdijk

Vier initiatiefnemers (van de 120) met concrete plannen voor paleis Soestdijk gaan door naar de volgende ronde. Zij krijgen elk 100.000 euro om het komend half jaar hun ideeën uit te werken tot een zakelijk rendabel en uitvoerbaar plan. Afhankelijk van de uitwerking kunnen de initiatiefnemers daarna een bod doen op het paleis en het landgoed.

De keuze voor de 4 is gemaakt door vertegenwoordigers van de provincie Utrecht, van de gemeenten Soest en Baarn en van het Rijksvastgoedbedrijf, op advies van een onafhankelijke beoordelingscommissie onder leiding van voormalig minister Sybilla Dekker.

Eden Soestdijk
Het voorstel is geïnspireerd door het succesvolle Eden Project in Cornwall, UK, de grootste botanische tuin ter wereld en een ideële stichting voor duurzame innovatie. De verbondenheid tussen mens en natuur, bezien vanuit duurzaamheid en innovatie vormt het thema van Eden Soestdijk. Er worden twee architectonisch verbijzonderde kassen aan het landschap toegevoegd. Het Paleis wordt een tentoonstellings- en ontmoetingscentrum.
Initiatiefnemer: Stichting Voorbereiding Eden Soestdijk, Mecanoo Architecten, Eden Project en Royal HaskoningDHV.

Internationaal Handelshuis
Een (inter)nationaal podium voor het bedrijfsleven, kennisuitwisseling, innovatie en samenwerking. Het paleis zal worden gebruikt als representatieve ontvangstlocatie voor samenkomst, kennisdeling, handelsmissies en staatsbezoeken, maar zal ook publiek toegankelijk zijn.
Initiatiefnemer: Tenman (penvoerder), Van Heemstra Consulting/Landgoedcoach en architectenbureau Fritz.

Made by Holland
De showcase ‘Made by Holland’ brengt de kracht en de competenties van het Nederlandse bedrijfsleven (inter)nationaal onder de aandacht in de vorm van een experience. De fraaie ruimtes in het paleis blijven behouden en beleefbaar. Ook op het landgoed komen showcases. Aan de overzijde van de Amsterdamsestraatweg is een daarop aansluitend dynamisch cultureel, horeca- en evenementenprogramma voorzien.
Initiatiefnemer: Hylkema Consultants B.V., MeyerBergman Investments B.V., Beheer- en Exploitatiemaatschappij Westergasfabriek B.V. en Leeuwenpoort Ontwikkeling B.V..

Nationaal Ensemble
Uitgangspunt van het programma is het ervaren van de relatie tussen verleden, heden en toekomst van ontwikkelingen binnen ons Koninkrijk. Het paleis, als huis van het verleden, behoudt de huidige multifunctionele programmering. In het park komt een nieuw paviljoen: het huis van de toekomst met experience gericht op jonge bezoekers.
Initiatiefnemer: VolkerWessels, Staatsbosbeheer, Van Hoogevest Architecten BV, H+N+S Landschapsarchitecten en Cultureel Organisatiebureau Artifex.

Zie ook www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2015/12/21/paleis-soestdijk
Colofon

CASCAD-E-NIEUWSBRIEF is een uitgave van stichting Tuinhistorisch Genootschap Cascade
Eindredactie: Carla Oldenburger
Technische vormgeving: Jan Holwerda

Sluitingsdatum kopij volgende Cascad-E-Nieuwsbrief: 15 maart 2016
Bijdragen, opmerkingen, vragen etc. kunt u emailen naar nieuwsbrief@cascade1987.nl

Kopfoto: uitsnede ontwerp Eyckenstein (Maartensdijk), L.A. Springer (1881), bron Bibliotheek WUR, Speciale Collecties