De hovenier (1694), Jan Luyken
Al decennia hangt ‘De Hovenier’ uit ‘Het Menselyk Bedryf’ van Luyken ingelijst aan de muur mijn huis. Met de publiciteit rond De hoveniers van Oranje keek ik met hernieuwde interesse naar deze prent. En vroeg me voor de zoveelste keer af: ‘Wat doet deze hovenier?’ Voor het oog lijkt hij bezig een dode boom te planten. Dat is toch vreemd? Wat plant deze man? Wie helpt?
Niek Ravensbergen
Wat een mooie plaat. Het lijkt me dat de zware stam een ‘wilde’ appel of peren onderstam is. De twee kleine zijtakjes kunnen enten zijn, takjes van lekkere appel of peren rassen die op de onderstam zijn geënt. Door de wilde onderstam boven de enten af te zagen, groeien de jonge entjes door tot een mooie kroon. Ik vind wel dat er nogal slordig is afgezaagd. Maar wellicht heeft iemand een andere verklaring.
Naar aanleiding van de reactie van Deyke een andere Luyken. Eveneens met het planten van een boom… en in de achtergrond het ‘enten’.
Bron: Rijksmuseum Amsterdam
Deyke en Jan, dank voor jullie reactie, ik vind het een zeer plausibele verklaring. Zolang niemand met een andere of betere komt houd ik het hierop.
Beste Niek,
Ook ik heb op een tegeltje deze afbeeldinding van Jan Luijken in mijn huis hangen.
Nooit afgevraagd wat zij aan het doen zijn want ik wist het…
Mijn collega’s uit het verleden hebben op een oude appelboom die elders in de weg stond en door andere als was weg gegooid een paar jonge takken geënt. Ze zijn nu de boom op een krap plekje aan het terug planten in hun boomgaard.De grond is aangevuld en ze trappen nu met hun voeten de grond rondom de boom goed aan zodat de boom stevig staat en er geen boompaal hoeft worden bijgezet.
Want dat zou bij zo een stam geen gezicht zijn.
Ik hoop dat ik je hier mee verder heb geholpen Groet Piet van der Eijk
Dank je Piet. Je bevestigt de eerdere aanname. Blijft alleen nog het seizoen waarin dit is gesitueerd: de bladeren zitten in de omgeving al aan de boom, en dus is het (ver)plantseizoen voorbij. Mogelijk picturale / artistieke vrijheid?