‘Een gelyk-beenige driehoek is de voordeeligste omtrek’ voor een buitenplaats (1737) – P. de la Court van der Voort

In tuinhistorische publicaties van auteurs als Anna Bienfait, Jan T.P. Bijhouwer, Hans Nieuwenhuis en Henk Rijken wordt de ‘driehoek’ uit het boek Byzondere aenmaerkingen over het aenleggen van prachtige en gemeene landhuizen, lusthoven, plantagien en aenklevende cieraeden (1737, anoniem verschenen) van Pieter de la Court van der Voort genoemd. Jan T.P. Bijhouwer spreekt zelfs over het ‘ideale buiten’.

Bij Pieter de la Court van der Voort staat de ‘driehoek’ in zijn hoofdstuk ‘Gelegentheid en omtrek van vermaek-platzen’. Bij het ’ter toetse brengen’ van ‘geschikten omtrek’ noemt hij ‘regt vierkant’, ‘lang vierkant’, ‘gelyk-beenige driehoek’ en enige andere vormen. Het ‘lang vierkant’ vindt hij het ‘verkiezelykste’, maar voor ‘zeer kleinen grond’ is de ‘gelyk-beenige driehoek’ de ‘verkiezelykste’. En er volgt dan een verdere uitwerking en plattegrond van juist deze vorm; al vindt hij nogmaals ‘lang vierkant’ het ‘verkiezelykste’.

Zelf kunt u de exacte verwoordingen nu terugvinden in Google Books, in de digitale versie van het boek; zie onderaan pagina 3, pagina 4 en pagina 5.

Maar behalve het feit dat er een digitale versie van Byzondere aenmaerkingen… is, was er nog een andere reden tot het schrijven van deze weblog. In een recente weblog over Het Loo schreef ik over de vertaling (of interpretatie) van de Engelse tekst van Harris over Het Loo naar één  in het Nederlands en hoe de parterres van de boventuin als buxusparterres vertaald / geinterpreteerd werden, ipv als grasparterres.

Nu kwam ik een interpretatie / vertaling van het Nederlands naar het Engels tegen die een grijns opleverde.
John Claudius Loudon schreef in An Encyclopædia of Gardening Comprising the Theory and Practice of Horticulture, Floriculture, Arboriculture and Landscape-gardening Including All the Latest Improvements (1822) op pagina 1316:

‘…Mr. La Court…who had a country house and fine garden at Driehoek (triangle) near Leyden’
en iets verder op
‘These plates… a general plan of Driehoek…’

Hoe een begeleidende plattegrond bij een Nederlandse tekst over het toetsen van ‘omtrekvormen’ geïnterpreteerd wordt als de plattegrond van het buiten van Pieter dan wel van een plaats genaamd Driehoek…
Jan Holwerda