Buitenplaats aan de Vecht, Isaac Ouwater (1789) Bron: Museum Maarssen
Uit persbericht van Museum Maarssen
Tentoonstelling: ‘DE TOEGANG NAAR RIJK BEZIT, Hekken van buitenplaatsen aan de Vecht’
Periode: van 22 april 2009 tot en met 3 januari 2010
Een tentoonstelling over de rijk gedecoreerde toegangshekken en zogenaamde xe2x80x98waterhekkenxe2x80x99 bij de buitenplaatsen.
Deze indrukwekkende hekken zijn karakteristiek voor de bloeiperiode van de buitenplaatsen in de Vechtstreek (in de 17e en 18e eeuw).
Dit begon met houten hekken, in de periode daarna smeedijzeren en gietijzeren hekken. Deze waren niet zozeer als xe2x80x98verdedigingxe2x80x99 (defensief), maar als toegang tot de buitenplaatsen: een doorkijk naar rijk bezit, die één geheel vormde met architectuur en tuinaanleg.
De vervaardiging van de smeedijzeren en gietijzeren hekken kan de Gouden Eeuw van de smeedkunst worden genoemd: variërend in stijl van eenvoudig classicistisch tot uitbundig rococo. Een aantal is gemaakt door grote kunstenaars als Jean Tijou en Daniël Marot vaak naar voorbeeld van de Franse hekken bij adellijke tuinen en kastelen.
Ook aan de rivierzijde van de buitenplaatsen was vaak een hek: een waterhek. Bezoekers konden daar aan land.
Zeldzamer was een waterbank, een soort steigerterras aan het water. Hier kon men afmeren met de boot, maar ook zitten, thee drinken en kijken naar wat er zich afspeelde op de Vecht. De functie was vergelijkbaar met die van de theekoepels; kijken en bekeken worden, maar dan in de open lucht.
Detail uit bovenstaand schilderij
Een persoonlijke noot. Ik vond de tentoonstelling Panorama Vechtstreek, met kaarten, vogelvluchten, gravures enz (in 2006) heel geslaagd. Die van vorig jaar, Buitenplaatsen aan de Vecht, nieuwe rijken in de 17e & 18e eeuw, vond ik minder. De ruimte is beperkt, de tentoonstellingen ook, dus combineer een bezoek met andere activiteiten. Huur bv een fiets in Maarssen, fiets langs de oostelijke oever naar het noorden en langs de westelijke terug. Maak i.i.g. geen lange rit voor enkel de tentoonstelling. JH
Boom en Bosch (Breukelen), D. Stoopendaal (1710-19) Bron: Museum Maarssen
Is er nog een bijbehorend boekwerkje bij verschenen?
In dit verband misschien toch aardig nog even de publicatie te noemen uit 2002, hoewel veel Cascade-vrienden deze wel zullen kennen.
(Overgenomen van Internet):
HEKKEN IN NEDERLAND, door Peter Meijer.Zwolle, 2002.
Nederland telt nog vele fraaie ornamentele hekken bij paleizen, parken, buitenplaatsen, begraafplaatsen en boerderijen, die de toegang tot het domein markeren of dit ooit deden. Dit rijk geïllustreerde boek – met een dertigtal prachtige tekeningen van de hand van de auteur – biedt een voerzicht van het historische toegangshek in Nederland in haar v ele verschijningsvormen, gedurende de laatste vier eeuwen.
Recensie:
Dit mooi in zwart-wit geïllustreerde boek is de eerste publicatie over Nederlandse hekken die sinds mensenheugenis in dit land verschijnt. De auteur werkt bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Zeist. Hij maakte jarenlang studie van toegangshekken van kastelen, parken, villa’s en boerderijen. Hij bestudeerde hun geschiedenis en stijlkenmerken. De meeste aandacht krijgen de monumentale ijzeren hekken van buitenplaatsen, die rijke stedelingen vanaf de zeventiende eeuw bouwden langs rivieren als de Vecht en de Amstel. Maar ook enkele oude tolhekken worden behandeld, en bijzondere boerderijhekken. De illustraties zijn vaak oude foto’s. De auteur heeft zelf tientallen hekken getekend in een fijne, precieze stijl. Twaalf van zijn tekeningen zijn als ’toegift’ achterin het boek los bijgevoegd, afgedrukt op speciaal papier. Gezien de groeiende belangstelling voor tuinen en tuinornamenten voorziet dit boek zeker in een behoefte.