Tuurlijk horen we al tijden over klimaatveranderingen, over het broeikaseffect. En hebben we ook weet van het opschuiven van klimaatzones, en het opschuiven van zones waarin een plant voor komt. En sinds een artikel dat ik recent las, ben ik er ook van doordrongen dat die verschuiving zich niet alleen op het ‘horizontale vlak’ afspeelt, maar logischer wijze ook op het ‘verticale vlak’. Uit een Frans onderzoek in de Franse bergen blijkt dat tweederde van de planten ‘hogerop is gegaan’, met gemiddeld 29 meter per 10 jaar, om in de optimale temperatuur te blijven verkeren (met een totale verschuiving van gem. bijna 65 mtr). Door het verschil in snelheid waarmee verschillende planten opschuiven, verandert de samenstelling van de begroeiing. Kleinere soorten zoals varens schoven met hun korte reproductiecyclus het snelst op. Planten met een lange cyclus, zoals bomen, lieten geen duidelijke opschuiving zien.
Wat deze verschuivingen voor de tuinhistorie betekenen? Ik weet het niet. Even fantaseren? Moeten we, i.v.m. de stijgende zeewaterspiegel, aan het toepassen van brak- en zoutwaterplanten gaan denken? Of kan, i.v.m. een warmer klimaat, de oranjerie definitief een andere functie krijgen omdat de subtropische kuipbeplanting het jaar rond buiten blijft staan?
Het zal vast een impact hebben op het ‘waarheidsgehalte’ van historisch groen. In hoeverre kan straks nog aan een historisch verantwoorde beplantingsinvulling voldaan worden? En dan niet omdat soorten en/of variëteiten niet meer te krijgen zijn, maar omdat klimatologische veranderingen toepassing niet langer mogelijk maken.
Geen nieuwe gedachten of mijmeringen, er is ongetwijfeld al meer over gemijmerd…
Galanthus elwesii, bloeiend op 18 nov. Gooilust (‘s-Graveland)
Een 2de foto is er een met de krant van 18 nov 2008 op de achtergrond.
Maar waarom dit allemaal? Als webbeheerder kreeg ik een email, met foto’s, van Groenpartners. Groenpartners heeft in het voorjaar van 2008 de Blaauwe tuin horende bij buitenplaats Gooilust te ’s Gravenland gerenoveerd. Tijdens de afrondende werkzaamheden op 18 nov. 2008 ontdekte Kees Beelaerts van Blokland een bloeiend sneeuwklokje. Het gaat hierbij om een Galanthus elwesii. Het vroegst bloeiende sneeuwklokje wat ze ooit zijn tegengekomen. Vorig jaar stond er in een artikel in Trouw dat er op 4 dec. 2007 een bloeiend sneeuwklokje was gezien en dat dit uitzonderlijk vroeg was. JH
Als ik naar de huidige manier van toepassen van historisch plantmateriaal kijk, dan zijn er veel uitvoerenden die de klimaatverandering met twee handen beetpakken om zich voortaan de moeite te besparen.
Of terwijl in de huidige tijd, waarin nog wel veel voorhanden is, is de uitvoering op zijn zachts gezegd ook niet altijd even zuiver.
Gelukkig zijn er altijd nog een aantal mensen, zoals bijvoorbeeld Henk Broers, die laten zien hoe het ook kan.
Maar Jan, natuurlijk gaat de klimaatverandering invloed uitoefenen op onze historische parken. Stel je voor Mangrove rond Middachten.
Het sneeuwklokje van Kees roept bij mij direct de volgende vraag op;
In januari luiden de sneeuwklokjes om 6 uur s’ochtends, dat weet iedereen.
Misschien kan Kees nagaan of deze eerder luid vanwege de temperatuur of later in verband met de zonsopgang?
Die Kees. Ik hoorde dat het in de Telegraaf en in AD stond. En vanochtend hoorde ik het bericht ook nog eens op Radio 1.
Volgens mij is het luiden van de sneeuwklokjes in januari een heel hoog sinterklaas gehalte, iedereen weet dat het niet klopt maar we blijven volhouden. Soms zijn verhalen mooier dan de werkelijkheid.
Het sneeuwklokje bloeide overigens al 10 november. Misschien is dit wel aanleiding om in plaats van het eerste kieviets ei de galatontofielen de de kans te geven de eerste sneeuwklokje wedstrijd te beginnen. Enige horticulturele competitie is wel goed en zeker in de traditie van onze tuinbazen van vroeger.
Wat gebruik van historisch plantmateriaal betreft kan dit nog veel beter,aleen is de bereidheid bij degenen die beslissingen nemen nog niet zo groot, het vereist langer zoeken en iets hogere materiaal kosten om een historisch juist assortiment te vinden en daar is nog niet zoveel draagvlak voor, helaas.