Klopt het allemaal wel wat we zoal onderzoeken en vermoeden?


Wegwijzers op De Viersprong
Foto: Richard Zweekhorst

Soms heb je zoxe2x80x99n klein mazzeltje en dat hangt meestal van toeval aan elkaar.
Enige weken geleden was ik even op De Viersprong in Woudenberg om een wegwijzer te plaatsen. Wegwijzers zijn nu eenmaal noodzakelijk als iemand bijvoorbeeld wil weten waar de ingang is. Dat draaft soms een beetje door in het ontembaar enthousiasme. En met die wegwijzer zou ik ook zo graag iets van het verleden laten zien en het moet van eigen gewonnen hout en het moet historisch verantwoord zijn. Zie de afbeelding voor het resultaat van deze eigen creatie.

Maar de wegwijzer daar ging het even niet om, in de auto die stopte op het parkeerterrein zat een oude dame van 98 jaar. De ideale ‘wegwijzer’ zullen we maar zegen. Mevrouw wilde graag even rondkijken want zij was hier vroeger als kind geweest en vond het zo mooi hersteld. Een uur later kwamen we het hoofdgebouw van De Viersprong weer uit en keek ze even naar de herstelde lijnen voor het pand: Ja, mooi precies zoals het vroeger is geweest! Dat zijn zo van die kleine opmerkingen waar je als tuinbaas heel gelukkig van kan worden. Want er blijft altijd een kleine twijfel bestaan, ondanks het zorgvuldig onderzoek. De oude dame wist veel te vertellen maar de echte vraagstukken kon ook zij niet oplossen. We namen afscheid met de belofte dat ik de gemaakte fotoxe2x80x99s van het bezoek even zou langsbrengen.

Zo bleef de oude dame een tijdje malen in het hoofd. Ze wist enorm veel van de omgeving, was opgegroeid op De Hoogt (toegeschreven aan Dirk F. Tersteeg) in Maarn en haar schoonouders bouwden het Huis te Maarn (toegeschreven aan P.H. Wattez). Hier liep dus iemand rond die heeft meegemaakt wat er zich in het dagelijks leven op de buitenplaatsen afspeelde.  98 Jaar, goed bij de tijd, behoorlijk ter been, wonende op een buiten met kennis van alle familiebanden in de omtrek  en met een goed gevoel voor humor. Uiteindelijk heb ik met haar een afspraak gemaakt en ben daar samen met Arinda naar toe gegaan.

Op de fiets met Arinda naar de oude dame, bij ons hadden we opname apparatuur, bloknoot, het boekje Geschiedenis en architectuur van Maarn van Karen Veenlandxe2x80x93Heineman en Hans Lägers om het gesprek met wat fotoxe2x80x99s aan de gang te krijgen of houden.  Ook de oude dame had haar huiswerk gedaan, oude fotoxe2x80x99s van De Hoogt en een kopje thee met verrassing. Wat we graag van haar wilden weten waren zaken als: Hoe waren de familiebanden?; Wie staan er op de fotoxe2x80x99s?; Hoe waren de families, aardige mensen of misschien waren ze juist heel vervelend in de omgang? Hoe lang duurde de reis per koets van Kasteel Maarsbergen naar De Hoogt en ging het paard in galop of stap? Wat was de sfeer op de buitens? (want men ging bij iedereen op bezoek omdat iedereen onderhand familie van elkaar was). En zo hadden we nog vele vragen waarop we heel veel verrassende antwoorden kregen.

Wat zijn we wijzer? We zijn enorm veel wijzer geworden over hoe het er werkelijk aan toe ging op de buitens in de omgeving van Maarn. Veel materiaal wordt uitgewerkt en is bruikbaar voor onderzoek. Enkele vermoedens zijn bevestigd en enkele zaken die nu voor waar worden aangenomen kunnen rechtstreeks naar de prullenmand verwezen worden. Zo uniek is het dus om met iemand van deze leeftijd en deze komaf rond de tafel te zitten. We beseffen terdege dat dit een vervolg vraagt want er is nog veel informatie die niet boven water is gekomen maar wel voorhanden is. Eerdaags plannen we een bezoek aan het Utrechts Archief en duiken we de fotoboeken in met de oude dame. Wie weet wat er dan allemaal weer boven komt. In ieder geval vragen we iemand van het archief erbij om aantekeningen te maken van de bevindingen van een uniek mens en een unieke bron. Daarbij blijft het geweldig dat zowel de oude dame als wij enorm veel plezier hebben gehad aan het informele gesprek en beide partijen uitzien naar een vervolg.
Hoe een wegwijzer je weer eens de weg kan wijzen!!!

Richard Zweekhorst