Buitenverblijf Landrust te Bloemendaal, door Lameer (1859).


Het buitenverblijf Landrust, te Bloemendaal door Lameer, 1859.

Op zoek naar een bestemming, dus te koop, stuurden de erven mij een foto van een schilderij van Landrust te Bloemendaal. Het etiket op de achterzijde vermeldt: Het buiten verblijf Landrust, Kleverlaan te Bloemendaal door den kunstschilder Lameer, 1859. Klik op de foto voor een grotere weergave, het is mooi, ietwat primitief, bijna ‘lief’!!

RKD heeft enkel Johannes Melis Lameer (1848-1901) in haar database. De achternaam klopt, maar het jaartal 1859 past niet echt. En wat Landrust betreft, in de beeldbank van Noord-Hollands Archief is een aantal foto’s van een Landrust, Kleverlaan, Bloemendaal: Het huis Landrust van de bloembollenhandelaar C.H. Kramer. Het huis met aanhorigheden werd in jan./feb. 1954 gesloopt.  JH


Landrust (1953, Bloemendaal).


Landrust (1859, Bloemendaal).

Exemplaren in Nederland gevraagd.


Camellia japonica en Magnolia macrophylla

Mijn belangstelling gaat op dit moment uit naar twee prachtige tuinplanten, de Camellia japonica (links) en de Magnolia macrophylla (rechts). Beide afbeeldingen hierboven zijn van de hand van P. J. Redouté.

Mijn biohistorische achtergrond heeft mij dichtbij deze planten gebracht. Ik weet nu van alles over Linnaeus en zijn beschrijving, de oorspronkelijke groeiplaatsen, introductie en planthunters, gebruik en betekenis etc., maar waar ik nog naar op zoek ben zijn groeiplaatsen van exemplaren in Nederland, van ik hoop toch minstens honderd jaar oude exemplaren. Waar kunnen mensen deze bomen bewonderen? Op buitenplaatsen, in botanische tuinen en / of in kloostertuinen zou je zeggen. Ken je mooie en vooral oude exemplaren, wil je dan de reactieknop indrukken en die aan me melden?  CO

Informatiepunt Slingertuinen tot 30 juli 2012 verlengd.


Boerderij Hermans Dijkstra (Midwolda)

U heeft nog tot 30 juli 2012 de kans om het Informatiepunt Slingertuinen te bezoeken. U vindt bij ons een bescheiden maar interessante tentoonstelling over slingertuinen en een breed assortiment informatiemateriaal over slingertuinen en Groningse boerderijen. De boeken, tijdschriften en documentaire liggen voor u klaar.
De Slingertuinenroute voor fiets en auto voert u langs de (verborgen) mooiste slingertuinen van Groningen met onderweg ruimte voor tuinbezoek en aandacht voor de leukste koffiestops en kwekerijen. Vanuit Informatiepunt Slingertuinen kunt u starten met de fiets/ en autoroutes, fietsroutes (12 & 30 km) en autoroute (88 km). De routekaart is gratis verkrijgbaar bij onder andere het Informatiepunt Slingertuinen. Laat u ieder seizoen opnieuw verrassen door de slingertuinen!

Download de routekaart hier.

Informatiepunt Slingertuinen Huninga’s Heem
Huningaweg 7,
9682 PA Oostwold.
diet.faber@huningasheem.nl

De kaart is gratis verkrijgbaar bij:
Tuingoed Foltz, Hereweg 346, 9651 AT Meeden
Tuinfleur, Nieuweweg 34, 9682 RM Oostwold
Oude Remise, Oudezijl 1, 9693 PA Nieuweschans
Blauwestadhoeve, Hoofdweg 156, 9681 AL Midwolda
Hermans Dijkstra, R. Abdenaweg 1, 9681 BC Midwolda

Nadere informatie over de routekaart: stienekevanderwal@kpnmail.nl.

De Romeinse brug bij kasteel Westhove.


De Romeinse Brug bij kasteel Westhove in 2012 (Oostkapelle).

Mogelijk herinneren velen die uitspraak van Bassie tegen Adriaan: Ik snap het wel, maar ik begrijp het niet! Nou, ik snap en begrijp het wel, maar toch… Als het 1x ingestort, 1x opgeblazen, en opnieuw verzakt en gescheurd is, en als het meer dan 120.000 euro heeft gekost, tja dan wil je dat het nu eens tot de eeuwigheid zal staan. Waar heb ik het over? Over de Romeinse Brug van Westhove (Oostkapelle).


De Romeinse brug bij kasteel Westhove (groot)
Bron: boswachtersaanzee.wordpress.com

Rond 1800 zal de grote landschappelijke waterpartij ten noorden van kasteel Westhove zijn aangelegd. In dezelfde periode moet ook een quasi-antieke en ruïneuze brug (een folly) zijn gebouwd (bouwjaar 1810 of net ervoor wordt het meest genoemd; Wim M. zegt tussen 1796-1807). Het is de brug die later de Romeinse brug ging heten. Kort na het gereedkomen stortte de brug al in, vervolgens werd zij opnieuw opgebouwd. Eind 1944 bliezen zich terugtrekkende Duitse troepen de brug op. Na de oorlog verzamelde de toenmalige boswachter Schoe de restanten en in 1961 herbouwde hij de brug. Latere verzakkingen, scheurvorming e.d. maakte een nieuwe ingreep noodzakelijk.


De Romeinse Brug bij kasteel Westhove in 2009 (Oostkapelle).

31 mei is de reconstructie officieel heropend. Een en ander lezend en foto’s gezien hebbend, kun je zeggen: met recht een folly, maar wel een uit 2011/12. Funderingspalen tot 5,5 meter diep, een betonnen fundering, nieuwe bakstenen voor de binnenmuren, de boog van de duiker en onder de waterlijn, een betonnen brugdek en tot slot t.b.v. de quasi-antieke uitstraling een bekleding met de oude stenen. Zo de brug staat! Zie ook de fotoserie van P.C. van der Klis (halverwege de pagina beginnen, bij 1) De oude situatie, en omhoog gaan).

Er wordt gesuggereerd dat de benaming Romeinse brug niet zozeer te maken heeft met de quasi-Romeinse bouwwijze, maar met de uit de Romeinse tijd afkomstige bouwmaterialen. Een andere verklaring zegt: hoogstwaarschijnlijk bood de eerste brug plaats aan een Romeinse sculptuur van de godin Nehalennia… In een verder nogal onduidelijke brief uit 1867 wordt melding gemaakt van een Nehalenniasteen in de brug.

Twee werken uit 1845 geven inderdaad aan dat er sprake was van een Nehalenniasteen in de brug:
– In Nieuwe werken van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, Deel 2, uit 1845 valt te lezen: ‘De [Nehalennia]steen die thans zeer geschonden is en de geheele regterzijde verloren heeft, is te Domburg ingemetseld in eene, op het laatst der vorige eeuw gemaakte brug, op de buitenplaats Westhove.’
– In De Romeinsche beelden en gedenksteenen van Zeeland, eveneens uit 1845, staat: ‘Dit monumentje [Nehalenniasteen] … is in eene moderne, rustieke brug van het kasteel Westhove bij Domburg, ingemetseld. Dat dezelve ook aan het strand te Domburg zal gevonden zijn, is met groote waarschijnlijkheid aan te nemen. Hoe en wanneer hij echter op Westhove gekomen is, bleef mij onbekend.’

Kleine details uit bovenstaande citaten: ‘op het laatst der vorige eeuw gemaakte brug’ (dus voor 1800?) en ‘eene moderne, rustieke brug’.  JH

Richtlijnen tuinhistorisch onderzoek

Afgelopen vrijdagmiddag reikte Rijksadviseur Cultureel Erfgoed mr. Wim Eggenkamp het eerste exemplaar van de Richtlijnen tuinhistorisch onderzoek uit aan IPO-portefeuillehouder en gedeputeerde van Noord-Holland Elvira Sweet. De digitale versie kunt u downloaden: klik hier.

Meer achtergronden en de mogelijkheid tot bestelling van een gedrukte versie kunt op de website van de RCE vinden: klik hier.  JH

19 juni – Midsummernight op Dordwijk te Dordrecht.


Dordwijk te Dordrecht.

De Cascade donateurs hebben een mail ontvangen over de Midsummernight op Dordwijk te Dordrecht. Op 19 juni – inderdaad niet 21 juni – bent u welkom op de buitenplaats van onze Cascadevriend Daan van der Have.

17:00 – 17:30 uur ontvangst in de oranjerie
17.30 – 19:00 uur rondleiding/wandeling over het landgoed met uitleg van Daan van der Have
19:00 uur de wandeling eindigt in de oranjerie, waar Daan van der Have misschien ook nog iets over kan vertellen. Daarna is er glas wijn met een sandwich.
20:00 / 20:30 uur einde

Zie ook aanmeldingsformulier (met meer details) en het document bij uw mail. U kunt uw aanmelding ook versturen naar Cascade Postbus 67, 4850 AB Ulvenhout. Heeft u de uitnodiging (als donateur) niet ontvangen of vragen? Mail administratie@cascade1987.nl.


Oranjerie van Dordwijk (Dordrecht).

Yme Kuiper, eerste hoogleraar Historische Buitenplaatsen en Landgoederen.

Prof. dr. Yme Kuiper zal per 1 september worden benoemd tot bijzonder hoogleraar Historische buitenplaatsen en landgoederen aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. Met de instelling van deze nieuwe leerstoel in het Jaar van de Historische Buitenplaats 2012 krijgt de universiteit van Groningen als enige universiteit in Nederland een academische onderzoeks- en onderwijsgroep voor buitenplaatsen en landgoederen. Deze leerstoel is ingesteld door de Stichting Van der Wyck-de Kempenaer.

De leerstoel kent een sterk interdisciplinair karakter: zowel de geschiedenis van de bewoners van de buitenplaatsen, als ook de architectuur en interieurs van de huizen en het landschap van de bijbehorende tuinen, parken en landgoederen krijgen aandacht. De leerstoel wordt ondergebracht bij het Kenniscentrum Landschap van de Afdeling Kunst- en Architectuurgeschiedenis van de RUG, waarbij ook nadrukkelijk de samenwerking met de architectuurgeschiedenis en kunstgeschiedenis wordt nagestreefd.

Prof.dr. Y.B. Kuiper (1949) combineert zijn nieuwe functie met zijn huidige functie van bijzonder hoogleraar Historische Antropologie en Antropologie van de Religie aan de Faculteit der Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen.

Ter ondersteuning van de nieuwe hoogleraar zal, eveneens met substantiële steun van de Stichting Van der Wyck-de Kempenaer, met ingang van 1 september a.s. tevens een universitair docent Historische buitenplaatsen en landgoederen (0,2 fte) worden aangesteld.

De Stichting Van der Wyck-de Kempenaer beheert de nalatenschap van Jonkheer dr. H.W.M. van der Wyck, die tot de pioniers behoort van het onderzoek naar de huizen, interieurs, bewoners, tuinen en parken van de Nederlandse buitenplaatsen. De collectie en documentatie van de stichting bevinden zich op de Fraeylemaborg in Slochteren. Zowel dit materiaal als de Fraeylemaborg zelf zullen in het onderzoek en onderwijs van de nieuwe hoogleraar een nadrukkelijke rol spelen.