Ik zit in advertenties betreffende ‘houtverkoopingen’ in het Zuid-Limburgse en in die advertenties zitten benamingen die me niets zeggen of beter gezegd zeiden. Met allereerst de Historische woordenboeken van het Instituut voor de Nederlandse Taal krijg je meer duidelijkheid. Je zoekt dan in een klap in het Oudnederlands Woordenboek (ONW), het Vroegmiddelnederlands Woordenboek (VMNW), het Middelnederlandsch Woordenboek (MNW), het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) en het Wurdboek fan de Fryske taal / Woordenboek der Friese taal (WFT). Zoeken begint hier: Historische woordenboeken.

In advertenties worden herhaaldelijk ‘witbomen’ aangeboden, naast veel Canadassen en Canadaboomen. De eerste betreft witte populier of te wel Abeel.
Dan wordt met regelmaat al dan niet zwaar ‘slaghout’ aangeboden, bijvoorbeeld ’60 koopen zwaar slaghout’. Dat moet hakhout zijn.
Een volgend woord is ‘schansen’, in bijvoorbeeld ‘300 drooge appelboomen schansen’. Een ‘schans’ is een takkebos, ‘schansbos’. Denk zelf met name daar waar sprake is van snoeihout. Ook omdat ‘slaghout’ (hakhout) wordt aangeboden in ‘koopen’, als in het eerdere ’60 koopen zwaar slaghout’. Omdat ‘koopen’ ook naar voren komt bij aanbiedingen van bomen zal dat geen takkenbos zijn, maar ‘partij’. Overigens staat ‘koopen’ alleen als werkwoord in Historische woordenboeken.

Een volgend woord wat niet in Historische woordenboeken voorkomt is ‘belboom’. Hier biedt het Meertens Instituut met Plantennamen in de Nederlandse Dialecten (PLAND) uitkomst. Onder Volksnaam komen meerdere namen naar voren: zoekresultaat. Na muisklik op woord belboom volgt verspreidingskaartje: allemaal Zuid-Limburg. Na muisklik op bijvoorbeeld Zwarte populier krijg je alle benamingen voor alleen al deze boomsoort.

Tot slot een laatste woord wat niet voorkomt in genoemde woordenboeken en waar ik niet uitkom is ‘douwhout’, als in ’50 koopen zwaar Canadas douwhout’, ’30 koopen zwaar eiken douwhout’ en ‘een groote partij appelboom douwhout’. In Delpher komt het woord alleen naar voren in de Limburger koerier.
Dus een (Zuid-)Limburger moet het maar verduidelijken…
Jan Holwerda