Vanaf 1 april is buitenplaats Trompenburgh te xe2x80x99s Graveland op de eerste zondag van de maand weer te bezoeken. Zie hier voor inschrijving van rondleidingen.

Eigenaar Cornelis Tromp (1629-1691) heeft zich in de koepelzaal laten afbeelden samen met zijn vader Maarten Harpertsz Tromp (1598-1653), zijn vrouw Margaretha van Raephorst (met haar gehuwd in 1667) en Neptunus. Tromp was beter op zee dan op het land of zoals Constantijn Huygens dichtte over hem: Hij sitt op ’s Gravenland, die t’scheep veel wond’ren dee: Hij waer veel dienstiger, dunckt mij, op ’s Graven Zee. In 1679 werd Tromp benoemd tot luitenant-admiraal-generaal van de Republiek.

Op een oude tekening ziet men heel duidelijk dat de flankerende eilanden rondom met scheerheggen zijn beplant.

Het eerste huis op deze plek is gebouwd in 1654 door Joan van Hellemondt, de eerste echtgenoot van Margaretha van Raephorst. Dit huis is in 1673 verwoest door de Fransen, waarop Cornelis Tromp en zijn echtgenote, inmiddels weduwe van Joan van Hellemondt, na 1677 een nieuw huis lieten bouwen, dat eerst de naam Syllisburg droeg. Deze naam had te maken met Trompxe2x80x99s adelijke titel (graaf van Syllisburg) die hij in 1676 van Christiaan V van Denemarken had gekregen.

Dit huis bestaat nog steeds en vrijwel in zijn oorspronkelijke gedaante. De indeling van de buitenplaats vertoont in grote lijnen eveneens nog steeds structuren uit deze Hollands classicistische periode. Op een plattegrond uit 1704 is te zien dat de plaats door een middenas in twee gelijke delen is verdeeld. Twee eilanden omgeven door hagen en beplant met opgaande bomen, flankeren het huis. Op de hoofdas lag en ligt nog steeds een grote cirkelvormig centraal bassin, toen omgeven door eerst cirkelvormige hagen, gevat in een vierkant van driedubbele hagen. Deze xe2x80x9cmiddenparterrexe2x80x9d was ook weer omlijst door xe2x80x9cbeddenxe2x80x9d  beplant met plantagebomen. Gelijkenissen met de 17de eeuwse tuinen op Het oude Hof (Paleis Noordeinde) en Hofwijck dienen zich aan.

Wacht maar, ik zal het eens gaan uitwerken, want het is beslist heel interessant. Over latere eeuwen en de omvorming in landschapsstijl ook later meer. Een voorproefje is op de fotoxe2x80x99s te zien. Een tekening (uit het begin van de 18de eeuw?  van wie?) en een foto van een van de twee eilanden zoals we er nu vanaf het dak tegen aan kijken, met een tuintje in architectonische stijl van A. Metzger. Deze weblog is alleen bedoeld om te informeren over de mogelijkheid tot bezoek. CO

Hier kijkt men op een van de flankerende eilanden met een tuintje ontworpen door A. Metzger

Zondag 31 mei, Dag van het Park 2009.
Maandag 1 juni, Dag van het Kasteel 2009

De Dag van het Park is een initiatief van de ANWB (sinds 2005). Deelnemende gemeenten geven zelf invulling aan de Dag van het Park. Dit jaar onder het thema ‘Spring  in het park’. De website Dag van het Park geeft de deelnemende gemeenten weer en via links komt u op de programma’s.

Dag van het Kasteel vindt plaats onder de vleugels van de Nederlandse Kastelenstichting. Op ruim 80 locaties in Nederland, op en rond de Tweede Pinksterdag. Dit jaar is het thema Het Historisch Interieur. De website van de Nederlandse Kastelenstichting laat zien welke kastelen deelnemen en wat de programma’s zijn.  JH (voel me nu net Meta van Lekker weg in eigen land)

De waterval van Beekhuizen (Velp)  Foto: Laura Fokkema
Daar waar ca. 1790 de grote waterval als op het Cascade logo was.

Na het bezoek van afgelopen zaterdag aan Biljoen restte ons Beekhuizen. Natuurlijk, zou ik zeggen en dat in vele opzichten. Hoe kan het allemaal lopen, nog geen twee jaar geleden op excursie met de Hogeschool Utrecht. Een excursie met Trudi Woerdeman, en wat voor een! Na een geweldige hoosbui werd het droog, het water stroomde langs alle wegen door Velp, behalve waar het hoorde te lopen. Starten bij de waterval die we allemaal zo vaak afgebeeld zien, wat een teleurstelling, zelfs de regen kon er geen verandering brengen, het beeld van het lekkende kraantje van Beekhuizen, ik zal het nooit vergeten. Door de modder ploeteren naar de eerste plek van betekenis; Philemon en Baucis en een gedicht van Trudi. Dus zo was het park bedoeld en zo hoor je het te beleven. De natte modderpaden veranderde in spannende weggetjes en kruiste de romantische beekjes met een gecreëerde schoonheid. Trudi verstaat de kunst je een park te laten beleven en dat hebben we gedaan. Mijn eerste ervaring met het park Beekhuizen, en wat voor één!

De tweede ervaring komt in geschrift. Met het tuinhistorisch onderzoek naar landgoed De Viersprong struikelen we ( Arinda en ondergetekende) over een brief van de dochter van de Utrechtse burgemeester H.M.A.J. Van Asch van Wijck. Zij beschrijft op 2 juli 1838 het landgoed Biljoen als volgt;
xe2x80x9dWaarde Papa, Onze reis is zeer plezierig en voorspoedig geweest, en u kent Gelderland te goed, om niet te begrijpen, welke indruk zijne lieve plaatsen op mij gemaakt hebben. Vooral trof de bevallige ligging van Arnhem mij zeer. Ook de omstreken van Velp zijn beelderig schoon en Rosendaal waar wij gisteren naartoe zijn geweest vond ik ook zeer lief. xe2x80xa6xe2x80xa6 Ik heb gisteren op Biljoen gewandeld alwaar ik het zeer lief vond. xe2x80xa6..    Uw onderdanige en gehoorzame dochter, C.A.A.L Van Asch van Wijck
Ook toen was Biljoen en het gehele Gelders Arcadië in trek om te wandelen en te bezichtigen, kortom zoveel is er niet veranderd. Al was het dat mijn dochter nog nooit een brief op deze wijze ondertekende!

Beleving is het sleutelwoord voor mij als het gaat om Beekhuizen. Een mooie dag en na het prachtige Biljoen van binnen te mogen aanschouwen, zijn we er klaar voor. Een kleine excursiegroep werd gevormd om onze webmaster die natuurlijk zijn huiswerk weer had gedaan. Op naar het romantische Beekhuizen.
Helaas voor iedereen spatte de romantische zeepbel na vijf minuten uiteen toen duidelijk werd dat Jan niet alleen snel kan beschikken over kaarten en gegevens maar ook beschikt over een bijzonder snelle pas. Her en der zagen we prachtige cascade’s en vonden we snel het punt waar de inlaat was geregeld om de beekjes op het landgoed Biljoen te kunnen voeden. Nadat Laura bij de eerste oversteek net niet in de beek belandde was het duidelijk, xe2x80xa6 dit wordt werken vanmiddag.  Aangekomen in het park Beekhuizen kwamen de eerste kaarten boven water en werd op, geheel democratische wijze, door Jan xe2x80x9cvoorgesteldxe2x80x9d een route van twee uur te lopen. Toen we wilde antwoorden bleek Jan reeds op weg.  Het gemêleerde gezelschap van zes mensen was precies groot genoeg en voorzien van voldoende inhoud om nu eens te gaan kijken wat er nog te vinden is van het oude park en wat er nu eigenlijk mee zou moeten gebeuren. Moet gezegd, het gezelschap was dermate interessant qua samenstelling dat ieder park bij voorbaat al een succes zou zijn. Ieder kijkt vanuit zijn of haar eigen vak of interesse naar het park, ieder heeft er ook zijn eigen mening over. En ieder denkt weer aan andere mogelijkheden en heeft andere inzichten. Samen kom je dus verder, een beetje verderxe2x80xa6? Nee, stappen met zevenmijlslaarzen.

En wat we dan wel zagen? Oude paden, open dicht verhoudingen, plekken met sierheesters, cascade’s, bruggen, doorzichten xe2x80xa6 we zagen restanten van tuinkunst. Waar we over spraken? Voornamelijk over de noodzaak deze schoonheid met anderen te delen en mensen te wijzen op hetgeen hier is gemaakt. Kijken met andere ogen, de schoonheid van een oude boom, de dynamiek van water, de verbazing over een aantal scheef geplante bomen in de oevers. Hoe is het gemaakt, wat was de bedoeling, hoe er nu mee om te gaan? Zelf kijk ik als tuinbaas vooral naar de uitvoeringsmogelijkheden en problemen die gaan ontstaan tijdens het werk. Hoe te voorkomen dat reconstructie ontwaard in een afbraak van alle natuur- en cultuurwaarden. De herstelde cascade’s op Laag Oorsprong hebben bij mij nog steeds de uitwerking, was er maar nooit aan begonnen. Hoe het zware materieel zijn sporen achterliet in de bodem op de Cannenburgh, dat mag hier toch niet gebeuren. Meest waardevol van deze middag, een heerlijke wandeling met experts in historisch groen, praten over en begrijpen van elkaars standpunten en gedachten. Een verrijking voor de geest.  Richard Zweekhorst

Meer foto’s, gemaakt door Laura, staan op Picasaweb.

Blik van boven de cascade over de grote vijver  van Beekhuizen (Velp).  Foto: Laura Fokkema