Oral History en Gelderse landgoederen


Rouwkoets voor kasteel Middachten(1899), begravenis van
C.M.E.C.C.L. gravin van Waldeck Pyrmont.  Bron: beeldbank Gelders Archief.

Ik neem als vrijwilliger deel aan het Oral History project van Landschapsbeheer Gelderland. Dit jaar is het thema het leven op het platteland in de jaren veertig en vijftig, toegespitst op landgoederen en andere vormen van grootgrondbezit. Middels interviews of misschien moet je zeggen gesprekken zullen verhalen worden vastgelegd. Verhalen van grootgrondbezitters, maar ook van voormalig personeel, pachters,landarbeiders en hun vrouwen. Hoe woonden en werkten de mensen op een landgoed, hoe ging het in het landhuis eraan toe, in de moestuin, in de oranjerie maar ook het leven op het boerenerf van de pachters en het werk in de bossen.

Dit is het derde oral history project van Landschapsbeheer Gelderland. Projecten die steeds zeer serieus worden genomen. Vrijwilligers kregen middels een veldmiddag en twee cursusdagen een gedegen basis. De veldmiddag vond plaats op Middachten. Een tweetal inleidingen en een wandeling gelardeerd met voorbeelden van oral history. Een laan met kruizen in de stam: ooit wilde graaf zu Ortenburg de bomen kappen (lanen geven te veel concurrentie en te weinig opbrengst), de gravin kwam wat later langs en het feest ging niet door. Of deze: een deel van de oprijlaan, ter hoogte van een kruisend zandpad, is met andere stenen geplaveid; waarom?; Duitse tanks hebben aan het eind van WOII met het nemen van de bocht de originele stenen eruit gereden (de Middachterallee was geblokkeerd met gekapte bomen).
De cursusdagen waren buitengewoon goed. Onder leiding van Annegriet Wietsma, een freelance documentaire maker die o.a. documentaires maakte voor Andere Tijden en Zembla. Dat ter illustratie van het serieus nemen van het project. Maar er is ook ontzettend veel gelachen (en opgestoken).

De volgende stap is de invulling. Gezocht worden mensen die woonden of werkten op landgoederen in Gelderland in de jaren 40 tot 60 van de vorige eeuw, toen 15 tot 30 jaar oud waren, en over die periode willen verhalen. Dus we praten over mensen die nu toch zeker ouder dan 75 zijn. Mocht je een mogelijke kandidaat weten of iemand die ons verder op weg kan helpen (in zijn of haar netwerk) dan houden wij ons aanbevolen. Reacties graag mailen naar Jan Holwerda.  JH


Vanwege versperring van de Middachterallee reden Britse tanks via het parallel liggende
zandpad van Middachten van Dieren naar De Steeg. Bron: beeldbank Gelders Archief.


Reparatie van de toegangsweg naar Middachten; in de bocht hadden tanks de straat-
stenen uit het wegdek gereden.  Bron: beeldbank Gelders Archief.

PS, het oral history voorbeeld had het over Duitse tanks, foto’s laten Britse tanks zien…
Het tweede sluit het eerste natuurlijk niet uit.