Buitenplaats als beeldenpark of theaterlocatie?


Tribune aan vijver achter Soestdijk.  Foto: www.soestercourant.nl (1 juni 2011)

Het is bijna zomer en de tijd van beeldentuinen en openluchtvoorstellingen op buitenplaatsen is weer aangebroken. Op Soestdijk waren de afgelopen zomers beeldententoonstellingen (zie weblog 15 mei 2008)  en nu staat ons de Opera Orfeo en Euridice te wachten. Het paleis en omgevend park van Zocher sr. fungeren als coulissen en achtergrond voor de opera en de vijver vormt de toegang tot de onderwereld.
Zal deze opera het begin worden van vele operaxe2x80x99s en theaterstukken die gaan volgen op de Nederlandse buitenplaats de komende jaren (en vooral in Het Jaar van de Buitenplaats 2012)?
Zo ging het ook met de beeldententoonstellingen, die langzaam maar zeker vele buitenplaatsen de afgelopen jaren veroverden.


Theater Huis Ter Meer Maarssen  Bron: Beeldbank Het Utrects Archief

In vroeger tijden (vooral in de 18de eeuw) werd er natuurlijk ook gemusiceerd en gezongen en toneel gespeeld op buitenplaatsen. Denk maar eens aan de plaatjes van het groene xe2x80x98theaterxe2x80x99 op Elsenoort te Vrouwenpolder, Zijdebalen Utrecht, Westerwijk Beverwijk of Huis ter Meer Maarssen. Maar dat speelde zich af op hele kleine toneeltjes.
Vandaag de dag hebben het Circustheater in de moestuin van landgoed Verwolde, het theaterfestival op Sonsbeek en de paleisconcerten op Het Loo bekendheid gekregen. In dit rijtje passen bijvoorbeeld ook de beeldentuinen en -tentoonstellingen op Sonsbeek, op Beerschoten in De Bilt en op Wester-Amstel in Amstelveen. Dat valt toch helemaal niet te rijmen met de functie van een xe2x80x98tweede huisxe2x80x99 van een patriciër?
De aantallen bezoekers en de omvang van het toneel zijn natuurlijk gigantisch toegenomen, als we alleen al kijken naar die knusse theatertjes uit de 18de eeuw. Maar is de beleving hetzelfde gebleven? Als we die vraag positief kunnen beantwoorden, is er niets aan de hand. Ik denk dan meteen: een beeldenprogramma ligt niet of nauwelijks meer ten grondslag aan de tegenwoordige beeldenexposities en dat feit verarmt toch ten zeerste de beleving van de gehele buitenplaats. Maar hoe zit het met de beleving van theaterspektakel (zoals je Orfeo wel mag noemen) en muziek op een buitenplaats? Wie heeft daar gedachten over?  CO