Naar aanleiding van de weblog over de aankondiging van de bijeenkomst Platform Kastelen en Buitenplaatsen, a.s. 4 december 2014, vraag je je af, wie is de organisator van dit platform. Dit kom je ook niet te weten, uit de ingezonden mededeling, maar na enig surfen blijkt dit de RCE te zijn.

Ik heb de mij bekende organisaties nu maar eens op een rijtje gezet en begrijp meteen waarom buitenlanders het verschijnsel van de vele stichtingen en verenigingen met (bijna) één en hetzelfde doel toch zo typisch Nederlands vinden.

Op het gebied van groen erfgoed zijn nu (excl. Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de Provinciale Landschappen):
2 platforms voor geïnteresseerden
4 vakgroepen / belangenverenigingen
5 stichtingen voor geïnteresseerden
1 digitaal platform

* Platform Kastelen en Buitenplaatsen (RCE, rood). 2 x per jaar.
* Platform Groen Erfgoed (RCE, groen). 2x per jaar.
* Vakgroep / Vereniging Groen Erfgoed (belangenvereniging).
* Vakgroep / Vereniging Erfgoedhoveniers (belangenvereniging).
* Nederlandse Kastelenstichting NKS (voor geïnteresseerde donateurs), met eigen beeldbank en tijdschrift Kasteelkatern.
* Nederlandse Tuinenstichting NTs (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift Tuinjournaal.
* Stichting Landgoedvrienden (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift  Arcadë i.s.m. Vrienden PHB.
* St.Tuinhistorisch Genootschap Cascade (voor geïnteresseerde donateurs),  met tijdschrift Cascade Bulletin.
* St. Vrienden Particulire Historische Buitenplaatsen (voor geïnteresseerde donateurs), met tijdschrift Arcadië i.s.m. Stichting Landgoedvrinden.
* Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen (belangenvereniging).
* (Ver.) Gilde van Tuinbazen, met (niet openbaar) tijdschrift De Tuinbaas (belangenvereniging).
* St. Kastelen, Buitenplaatsen, Landgoederen (sKBL). Digitaal Platform.

Er is genoeg keuze zou ik zeggen, maar zijn de organisaties genoeg toegesneden op uw belangstelling of had u toch graag nog net een andere richting vertegenwoordigd gezien? Kunt u de lijst nog aanvullen of corrigeren? Heeft u nog vragen over de diverse gremia? Graag uw reactie. CO.

Kasteel De Keverberg anno nu  Bron: wikipedia.com

INGEZONDEN Op donderdagmiddag 4 december vindt van 14.00-17.00 uur het eerste Platform Kastelen en Buitenplaatsen plaats. Het platform wordt in nauwe samenwerking met de Nederlandse Kastelenstichting georganiseerd door en voor erfgoedprofessionals en beleidsmedewerkers, eigenaren en beheerders, onderzoekers en wetenschappers die betrokken zijn bij beheer, restauratie en instandhouding van kastelen en buitenplaatsen in Nederland. Doel van de bijeenkomsten is om theoretische en praktische kennis te delen. Het plan is om twee maal per jaar een platform te organiseren.

De programmering van het platform sluit aan bij actuele thema’s. Een actuele bijdrage wordt voorafgegaan door een meer algemene bijdrage die het actuele thema plaatst in een bredere context. Op deze middag staan de herbouw van kastelen en de instandhouding van kasteelruïnes centraal.

vanaf 13.30 inloop met koffie/thee
14.00 opening Erik Kleijn (RCE )
14.10-14.35 Algemeen: Herbouw in het verleden door Ben Olde Meierink (NKS)
14.35-15.00 Actueel: Herbouw De Keverberg te Kessel door Edwin Meyer Viol (DMV architecten)
15.00-15.15 Discussie
15.15-15.45 Pauze
15.45-16.10 Algemeen: Omgang met ruïnes door Fred Vogelzang (NKS)
16.10-16.35 Actueel: Restauratieproblematiek Teylingen en Brederode door Jan Kamphuis (Rijksvastgoedbedrijf)
16.35-16.50 Discussie
16.50-17.00 Speakerscorner
17.00 Afsluiting en drankje

Voor meer en aanmelden, zie hier.

Ontwerp Kasteel De Keverberg (Kessel)  Bron: www.kasteeldekeverberg.nl

Dit is zo een van je weet het wel, maar vervolgens vergeet je af en toe te checken. Waar heb ik het over? Kasteelkatern, de periodiek van de Nederlandse Kastelenstichting, ontvangt niet alleen de donateur, maar eigenlijk iedereen want de nummers staan online. Voor ieder wat wils, kijk zelf maar even op www.kastelenbeeldbank.nl.

Zo zie ik bladerend (ik noem slechts enkele) in nummer september 2014 een artikel van Ben Olde Meierink met de titel ‘Buitenplaatsen binnen de stad. Behouden, verdwijnen of transformeren’. En Claudine Taudin Chabot schreef in hetzelfde nummer een artikel onder de kop’ Enlived by country seats and pleasure-gardens. Nederlandse buitenplaatsen en kastelen in buitenlandse reisgidsen aan het eind van de negentiende eeuw’. En in het nummer maart 2014 schreef Iris Koppert over ‘Landschap als locatiefactor voor historische buitenplaatsen’.
JH

De Clusiusstichting heeft een bijzondere leerstoel (0.2 fte) gevestigd aan de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden, op het gebied van de geschiedenis van de fundamentele en toegepaste botanie, met speciale aandacht voor de ontwikkelingen in de 16^e tot en met 19^e eeuw in Noordwest-Europa.

De Faculty of Science van de Universiteit Leiden en de Clusius Foundation zijn nu op zoek naar een buitengewoon hoogleraar ‘History of Botany and Gardens’.

Alle vacaturedetails zijn hier te vinden.
Klik hier voor mee over de Clusiusstichting.

OVERGENOMEN
De leden van de Vakgroep Groen Erfgoed kozen woensdag 29 oktober 2014 unaniem het eerste bestuur van hun beroepsvereniging en gingen akkoord met de oprichtingsdocumenten. Ze onderschreven daarmee de doelstellingen van de Vakgroep Groen Erfgoed: professionalisering en kwaliteitsverhoging van de beroepsgroep, gesprekspartner voor o.a. overheden en draagvlak voor het behoud van groen erfgoed.

Belangstellenden en potentiële leden kunnen contact opnemen met de beroepsvereniging via de website www.vakgroepgroenerfgoed.nl

Peacock´s polite repository or pocket companion… (London 1802)  Foto’s: Jan Holwerda

Al zoekende in archieven vraag je op een gegeven moment stukken op die niet nader gespecificeerd of gedateerd zijn in de hoop dat je (uit)eindelijk een snipper vindt over hetgeen je zoekt. Met die achtergrond vroeg Arinda van der Does bij een archiefbezoek een ongedateerd stuk op en deed ze een mooie vondst. En dan vind je niet wat je zocht, maar heb je wel mooie plaatjes en weer een andere ‘route’ waarmee (voor)beeldmateriaal met landhuis, tuin en park werd verspreid. In het stuk, een archiefdoos met m.n. almanakken, zaten 3 stuks Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion… Door de bezitter gebruikt als reis- en kasboekje.

Wat verder zoekend op internet vind ik nu (maanden later): From 1790-1809, Repton supplied tiny watercolor views (approximately 6cm x 3cm) to illustrate the almanac The Polite Repository published by William Peacock annually from the 1780s to 1830s. Several of the original sketches survive and are illustrated in D. Stroud, Humphry Repton (1962), though their present whereabouts is unknown. All the views were engraved by John Peltro (ca 1760-1808), on whose death Repton discontinued his contribution. Although 7,000 impressions were made annually the almanac is now extremely rare.
Kijk, nu worden ze nog leuker! Opnieuw de foto’s bekijkend zeg ik ‘ja natuurlijk’.
Jan Holwerda

Nog even de complete titel: Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion Containing an Almanack, the Births, Marriages, &c. of the Sovereign Princes of Europe, Lists of Both Houses of Parliament, Officers of State, Navy and Army; the Baronets of England and various other articles of Useful Information. Ornamented with Elegant Engravings and ruled Pages for Occurrences, Cash Account, & C, &c

De doos vol met m.n. almanakken en 3x Peacock´s Polite Repository or Pocket Companion.

Hofwijck (ca. 1675, Voorburg),  Frederik de Moucheron (toeschrijving)

In het talud dat naar de voordeur van het huis leidt was de ijskelder van Hofwijck. Onder de brug naar die voordeur, vanaf het water, bevond zie aan de ene zijde de toegang tot die ijskelder en aan de andere zijde die tot de keuken.

De ijskelder zal circa 1920 zijn dichtgemetseld. De Vereniging Hofwijck beschikte toentertijd en tot nu niet over de noodzakelijke financiën om restauratie over te gaan. Maar de provincie Zuid-Holland kwam recent over de brug met de helft van de benodigde gelden en medio november zal de restauratie beginnen.
Dus volgend jaar zal de restauratie voltooid zijn. Dit wordt vanaf april/mei 2015 met o.a. een tentoonstelling over ijskelders op buitenplaatsen gevierd. Die zal deels getoond worden op Hofwijck, deels in Museum Swaensteyn, beide in Voorburg.

In Prinsentuin te Leeuwarden  Foto: Jan Holwerda

Een bord dat nog in de Prinsentuin in Leeuwarden staat. Nu misschien wel onder historisch tuinmeubilair te rangschikken… 😉

Beuk en eik, ‘voet aan voet’.

Al lopend door het park van een buitenplaats viel me op hoeveel ‘koppeltjes’ van beuk en eik er stonden. Lekker close, voet aan voet, bijeen. Dat ze veel als duo zijn te vinden is niet nieuw, maar hier was het wel erg opvallend vaak. Nou meen ik me vaag te herinneren dat iemand tijdens een excursie eens een opmerking heeft gemaakt waarom dat is. Waarom een beuk de voet van een eik ‘opzoekt’. Ben alleen vergeten wat het verhaal achter zulke duo’s is. Wie weet meer of heeft een idee?
JH

Meestal wordt de beuk weggezaagd, hier is de eik gesneuveld.

Christiaan Huygens in Japanse rok (1671), Caspar Netscher
Bron: wikimedia commons / Museum Boerhaave Leiden

Even een verwijzing naar een artikel van Wybe Kuitert, onder anderen over Huygens’ Hofwijck en Westerbaen’s Ockenburgh. Het laat zien hoe deze heren zich lieten inspireren door de niet geordende esthetiek op import kunstvoorwerpen en Japanse rokken, om de niet-Vitruviaanse schoonheid van hun tuinen te bevatten (verscheen in Garden History). Voor de fanatiekelingen ook nog een artikel over het begrip Sharawadgi (verscheen in Japan Review).

Wybe Kuitert, Japanese Robes, sharawadgi, and the landscape discourse of Sir William Temple and Constantijn Huygens,Garden History 41(2013) 2, 157-176. PDF
Wybe Kuitert, Japanese Art, Aesthetics, and a European discourse. Unraveling Sharawadgi, Japan Review 27 (2014): 77-101. PDF