Cascade ‘winterexcursie’

Wij nodigen u als Cascade donateur van harte uit om deel te nemen aan de Cascade-excursie te Nijmegen, met een bezoek aan het Kronenburgerpark en het Valkhofpark. Deze middag zal plaatsvinden op 7 februari, vanaf 13.00.

Omdat de periode tussen de excursie op Het Loo van september jongstleden en de RTC van 11 april aanstaande door ons als erg lang werd gezien kwam de invulling ‘winterexcursie’ op. Dat vraagt om een passende omgeving, winters modderen over buitenplaatsen is namelijk niet direct uitnodigend. Het ontbreken van groen is mogelijk ook een minpuntje, maar dit geeft wel doorzicht, uitzicht, overzicht en mogelijk zelfs inzicht. En wat zicht betreft hebben de Nijmeegse parken van deze excursie wel een en ander te bieden.
Een bezoek aan het Valkhofpark is nu wel zo actueel; opnieuw (zo eens in de 10 jaar) staat het park midden in de discussie ‘wel of niet de donjon (of meer dan dat) herbouwen’. Dan moet je toch even zelf de locatie bekijken. Een plek met een heel lange bebouwingsgeschiedenis, maar een van afbraak. En, een van tuinhistorie; plannen van Zocher sr., Van Lunteren, Rosseels en anderen zijn er in de loop van de tijd uitgevoerd.
We starten met het Kronenburgerpark en gaan vervolgens lopend door de Benedenstad naar het Valkhofpark. Voor meer zie de uitnodiging die u gemaild is (niet ontvangen? dan even een mail naar administratie@cascade1987.nl).

Klik hier voor aanmeldformulier met enige details en voor het aanmelden.

Wij hopen op een prachtige middag met veel Cascade-vrienden!
het Cascade-bestuur


De tijdelijke canvassen donjon uit 2007 geeft een indruk van het volume.

Rozenberg op Het Loo, waar nog meer?


Koning Willem III met o.a. de componist en pianist Franz Liszt, bij de Rozenberg op Het Loo (1875), Charles Rochussen (1814-1894)  Bron: www.koninklijkhuis.nl

Op de website van Het Koninklijk Huis is een tentoonstelling geplaatst met foto’s van voorwerpen uit het Koninklijk Huisarchief. Zeer de moeite waard om eens te bekijken, maar behalve bovenstaande tekening, geen tuinen of parken.
Een tekening die we nog niet vaak zijn tegengekomen, is die van Charles Rochussen (1814-1894), aquarel 20,5 x 31,6 cm. gedateerd omstreeks 1875. We zien hier afgebeeld Koning Willem III die regelmatig kunstenaars en musici op Paleis Het Loo in Apeldoorn ontving. Hier is de Koning (rechts in het wit) in gesprek met de componist en pianist Franz Liszt (met lange jas). Liszt maakte deel uit van de jury die tussen 1873 en 1876 audities op Het Loo beoordeelde.
Navraag leidde er toe dat nu bekend is dat deze Rozenberg gelegen was op het terrein vóór het zaadhuis, ten oosten van de huidige formele tuin.

Mijn vraag naar aanleiding van deze tekening is nu, wie kent het verschijnsel ‘Rozenberg’ van andere locaties (dan Het Loo) in Nedérland of daarbuiten? Misschien wel in Duitsland? Welke rozen zullen hier zijn toegepast, welke soort(en), welke kleur (rood zo te zien). Het zullen soorten zijn geweest die omstreeks 1875 in de mode waren. Waarschijnlijk stamrozen, zo te zien aan al die stokken. Het verschijnsel ‘Rozenberg’ is ons in Nedérland in ieder geval tamelijk onbekend en het zou misschien een goed idee zijn, wanneer we meer van de toepassing en het gebruik te weten komen, om zo’n berg weer eens op een geschikte plaats te laten herleven. Naast deze Rozenberg ken ik alleen een seringenberg, op de Raaphorst in Wassenaar.
Carla Oldenburger


De seringenberg op Raaphorst (Wassenaar)  Bron: wikipedia.org

Langzaam richting de klok van 12

Langzaam richting de klok van 12. Links is de klok het middaguur net gepasseerd. Maar het gaat niet zo zeer om de tijd of het staand horloge, nee het gaat ook hier weer om de tuin of de buitenplaats: een musicerend gezelschap in een open koepel of tent aan de rand van een geometrische tuin

Een tweede staand horloge biedt een mogelijk nog mooier beeld: een dame op een schommel met twee heren die de schommel in beweging houden.

Een tweede foto, in meer detail, zwart-wit en onder een andere hoek, geeft iets meer diepte.

En dan is de stap naar The swing of L’Escarpolette van Jean-Honoré Fragonard uit ca. 1767 of The Belton Conversation Piece van Philippe Mercier uit ca. 1725 een kleine.
Swingend het jaar uit of zo u wilt in.
Jan Holwerda

(bron van de ‘swing’ uurwerkmuseum.wordpress.com;
staande horloges staan in Museum van het Nederlandse Uurwerk te Zaandam)


The swing of L’Escarpolette (ca. 1767), Jean-Honoré Fragonard


The Belton Conversation Piece  (ca. 1725), Philippe Mercier

Tentoonstelling Roodbaards Rijkdom op herhaling

INGEZONDEN.
De tentoonstelling Roodbaards Rijkdom is van 7 januari tot 20 februari 2015 te bezichtigen bij de Groninger Archieven. Bij die tentoonstelling is ook de recente ontdekking van de originele tekening van de nutstuin van Riedel te Kollum als reproductie te zien. (zie Cascade bericht 5 dec 2014) Tevens worden er een aantal originele tekeningen uit het archief tentoongesteld. Op woensdag 4 februari om 20 uur geeft Els van der Laan de lezing Roodbaards Rijkdom, verhalen over de landschapsparken in Groningen.

Noordelijke / nördliche Lustwarande


INGEZONDEN.
Noordelijke  / nördliche Lustwarande ligt in het noorden van Nederland en Duitsland, tussen Oranjewoud en Oldenburg. Over de hele linie ligt hier een parelsnoer van historische tuinen en parken van ‘lust en nut’.  De kansen voor economische versterking en grensoverschrijdende samenwerking zullen op 8 januari 2015, van 13.00 tot 17.30 uur in de fraaie ambiance van het 17e  eeuwse ‘waterslot’ Evenburg te Leer (DE) worden verkend. Het programma vind u hier. (iets over Evenburg)

Het programma is samengesteld met vele belanghebbende partijen uit de wereld van groen erfgoed en recreatie & toerisme. Thema’s zijn de herwaardering en (her)gebruik van ons groene erfgoed als samenhangende reeks. Nieuwe stappen in de Nederlands-Duitse samenwerking kunnen leiden tot een grote mate van toegankelijkheid  van de groene parels en tot nieuwe economische opbrengsten. De ambitie om dit unieke parelsnoer te creëren kan alleen door wederzijdse samenwerking, kennisuitwisseling  en met behulp van Europese middelen.
Zie website www.lustwarande.eu.

Cascade bulletin 2014-2 is uit

Cascade bulletin 2014-2 is uit en bij deze en gene al in de bus gevallen.

Arinda van der Does verhaalt over een archief vondst waaruit blijkt dat de (tuin)architect  Johan  Philip  Posth  (1763-1831) werkzaam is geweest op Enghuizen bij Hummelo.

Dennis de Kool brengt de beeldhouwer Jan Claudius de Cock (1667-1735) naar voren en  presenteert zijn tekeningen van mogelijk tuinbeelden. Dennis hoopt op identificatie van meer werk van De Cock en beelden naar de ontwerptekeningen. Uw hulp wordt gevraagd.

De redactie van CASCADE bulletin voor tuinhistorie wenst u fijne feestdagen!

Geheim gemak


Hinübersche Garten (Hannover)  Foto: Jan Holwerda

Op een tripje door Duitsland kwamen een aantal Van Laar liefhebbers op een plek waar voorheen een hermitage stond. Nog staat er een restant van een oude holle boom, met een ’toegang’. Eentje waar die Van Laar liefhebbers direct een deur in konden voorstellen, om te komen tot een ‘geheim gemak’. Zo een als in het Magazijn van tuin-sieraaden staat afgebeeld.


Detail plaat CLXIV, Magazijn van tuin-sieraaden

En dan komt weer later een boom met een deur voorbij (onder). Een fantastisch plaatje. Zou dat dan een ‘geheim gemak’ zijn? Helaas, iets langer doorzoeken maakte duidelijk dat het een onderdeel is van het kabouterpad bij de doolhof te Ruurlo. Ook heel mooi, helemaal voor kinderen, maar toch…
Jan Holwerda

Slingertuin rond kerk en bij pastorie


Herstelde kerkhof van Hornhuizen  Bron: panoramio.com | rtvnoord.nl

Ik zou kunnen beginnen met ‘het einde van het jaar nadert, tijd voor een terugblik’ bla bla. En dan beginnen over het kerkhof van Hornhuizen. Onzin. Feit is dat ik toevallig een foto zag, genomen vanaf de kerk, op het kerkhof van Hornhuizen. Met herstelde paden (2011/2012) rond de kerk. In een bericht uit 2010 alweer kwam dat kerkhof ter sprake, het was ooit een slingertuin rond de kerk. Zie foto hier onder en/of het bericht. Nu dus hersteld.


Hornhuizen, kerk en kerhof ; als een slingertuin.  Bron: St. Oude Groninger Kerken


Nogmaals de kerk, met een tuinaanleg.  Bron:  Stichting Oude Groninger Kerken

In het ‘verlengde’ van de slingertuin rond de kerk kwam ik een slingertuin bij een pastorie tegen, de pastorie te Meeden (ook Groningen, maar een andere streek). Net iets minder bijzonder, maar wel bijzonder mooi. Vooral als je de foto groot ziet.
Jan Holwerda


Slingertuin bij de pastorie van Meeden (ca. 1910)  Bron: Groninger Archieven

Tijdloze tuinbank


Tuinbank, uit Magazijn van Tuin-sieraaden van Gijsbert van Laar, plaat 89.


Tuinbank kasteel De Haar  Foto: Heimerick Tromp

In hoofdstuk 6 van De Nederlandse Landschapsstijl in de Achttiende Eeuw van Heimerick Tromp staat o.a. een en ander over Gijsbert van Laar en navolging van zijn voorbeeldenboek. Zo staan op p. 289 een tuinbank uit het Magazijn van Tuin-sieraaden en daarnaast de tuinbank van kasteel De Haar, en dat de tweede mogelijk was geïnspireerd op de eerste. (Gijsbert op zijn beurt had de bank overigens uit Grohmanns Ideenmagazin, cahier 6, plaat 8).

Nu kwam ik bladerend door Onze Tuinen, in nummer d.d. 13-06-1908, dezelfde bank tegen. Aangeboden door H. Voorneveld uit Zeist, een fabriek in Oud-Engelsche tuinmeubelen. Is de bank nu Nederlands, Duits of Engels haha  (nu nog een Frans exemplaar) Gezien de spreiding in tijd een tijdloze tuinbank en gezien het internationale karakter misschien wel een tijdloze, grenzeloze tuinbank.
Jan Holwerda


Tuinbank firma H. Voorneveld uit Zeist, Onze Tuinen 13-06-1908.

Fotoalbum Lichtenbeek aan GLK geschonken


Bron: facebook Geldersch Landschap & Kasteelen

OVERGENOMEN
Op de facebook van Geldersch Landschap & Kasteelen en in het tijdschrift Mooi Gelderland  werd gemeld dat GLK onlangs een prachtig album  werd geschonken. Een album met historische foto’s van landgoed Lichtenbeek (Arnhem), gemaakt rond 1900 in opdracht van het echtpaar Van Limburg Stirum-van Teijlingen. Het is een bijzonder document omdat het huis in 1943 door brand werd verwoest.
Meer en grotere foto’s op facebook van Geldersch Landschap & Kasteelen.


Bron: facebook Geldersch Landschap & Kasteelen