4de Openbaar college ‘Huidig gebruik van historisch plantsortiment van tuin en park’

Drie eerdere openbare college´s vonden al plaats. Aanstaande donderdag 26 april 2012 volgt de vierde en laatste. Opnieuw van 18:30 tot 21:30. Deze keer door drs. Trudi Woerdeman, tuinhistoricus en erfgoedhovenier.


Pelargonium zonale
, in C.A.J.A. Oudemans,
Neerland’s Plantentuin, deel III (1867).
In een voordracht met de titel ‘Huidig gebruik van historisch plantsortiment van tuin en park’ komen de volgende thema’s aan bod:
– Hoe ging men om met planten en bloemen?
– Wat was hun plek in tuin en park?
– Wat kunnen we nu doen met deze kennis, met name op de buitenplaats?
– Het achterhalen van het historisch plantensortiment bij herstel van historische tuin of park. Werkwijze. Bronnen voor Nederland.
De nadruk ligt op planten en bloemen, vanaf de middeleeuwen tot heden.Zie ook HAS KennisTransfer; opgave via de knop Inschrijven aan de rechterzijde. Of door een mail naar fal@hasdb.nlte sturen.26 apr 2012, 18:30-21:30
HAS KennisTransfer
Onderwijsboulevard 221
5223 DE ‘s-Hertogenbosch (Google Maps)

Jonker in de 19e eeuw.

Christine Sinninghe Damsté vergastte ons op het Cascade minisymposium met een lezing over opzetfiguurtjes, deels nagetekend uit Van Laars Magazijn van Tuin-sieraaden, uit de collectie van stadsmuseum Almelo (zie hier). Materiaal en een lezing die een ieder aanspraken.

Nu mailt Christine het volgende:
Zoals velen weten ben ik al jaren bezig met archiefonderzoek naar de jeugd van Marie (1855), George (1856) en Rodolphe (1858) van Heeckeren van Wassenaer. Deze drie kinderen brachten een deel van hun jeugd door op kasteel Twickel. Het begon met de inventarisatie van hun speelgoed, vervolgens deed ik vanuit mijn interesse voor historische pedagogiek onderzoek naar hun jeugd; las hun kinderboeken en bestudeerde kasboeken, agenda’s, schriften en briefwisselingen in het huisarchief van Twickel. De opstellen en brieven van George vormden de basis voor Jonker in de 19e eeuw, George van Heeckeren van Wassenaer, de kleine heer van Twickel. Dit boek geeft niet alleen een beeld van het leven op een buitenplaats, maar ook inzicht in de opvoeding en educatie van kinderen uit adellijke families in de 19e eeuw.

Ik geef het boek uit in eigen beheer. Vandaar dat ik nu deze mail stuur om te inventariseren wie er belangstelling heeft. We staan aan de vooravond om naar de drukker te gaan en moeten de definitieve oplage gaan bepalen. Het boek heeft 112 pagina’s met een formaat van 17 x 24 cm, volledig in kleur gedrukt en gaat € 19,50 kosten (exclusief verzendkosten € 4,-). U kunt Jonker in de 19e eeuw nu al bestellen! Via een mail naar christinedamste@home.nl of online. In verband met het bepalen van de definitieve oplage zou het fijn zijn als u me dat vóór 30 april laat weten. Zodra het boek is gedrukt (medio juni), zal ik u berichten. Daarna kan betaling en verzending plaatsvinden.

In opbouw is de website Jonker in de 19e eeuw. Een indruk van de citaten vind u in deze PDF.

Zocherdag op Kasteel Broekhuizen te Leersum.


Broekhuizen (Leersum)  Foto: Henk van der Eijk.

De Cascade donateurs hebben een mail ontvangen over de Zocherdag op Kasteel Broekhuizen te Leersum. Op 26 mei – dit is de zaterdag vóór Pinksteren – vindt een bijeenkomst rond de tuinarchitectenfamilie Zocher plaats met medewerking van onze oud-voorzitter en Zocherdeskundige Carla Oldenburger, de landschapsarchitecten Ank Bleeker en Anneke Nauta en de heer W. Dieker, eigenaar van Kasteel Broekhuizen in Leersum.

10.15 uur ontvangst
10.30 – 11.30 uur lezing over de Zochers door Carla Oldenburger
11.30 – 11.45 uur koffie
11.45 – 12.15 uur inleiding masterplan Broekhuizen door Ank Bleeker en Anneke Nauta
12.15 – 12.30 uur vragen
12.30 – 13.30 uur lunch
13.30 – 15.00 uur wandeling o.l.v. Ank Bleeker en Anneke Nauta

Zie ook aanmeldingsformulier (met meer details) en het document bij uw mail. U kunt uw aanmelding ook versturen naar Cascade Postbus 67, 4850 AB Ulvenhout.
Heeft u de uitnodiging (als donateur) niet ontvangen of vragen? Mail secretariaat@cascade1987.nl.

13 mei: Aanmelden NIET langer mogelijk, er is al een lange wachtlijst.


Broekhuizen (Leersum)  Bron: www.bleekernauta.nl.

De nieuwe TUiN database.

Lang en bijna blind konden we de Databank TUiN van Speciale Collecties WUR gebruiken. Nu is er een nieuwe toegang, de nieuwe TUiN database. Vanaf begin april 2012 is de database zowel achter de schermen als qua zoekfunctionaliteit gewijzigd. Alle woorden in alle velden van de database zijn in een zoekactie doorzoekbaar. Dus ook in de tekst van bv de objectbeschrijvingen wordt gezocht.
De resultaten worden onder het zoekveld weergegeven, bv de van toepassing zijnde objecten. Maar ook door facetten in het linkermenu. Aldaar kun je de resultaten verder verfijnen. Valt er meer uit te leggen? Neen, gewoon even uitproberen. De nieuwe TUiN database. JH

Het ei is gelegd.

Alle berichten als in de ‘oude weblog’ staan nu onder de ‘nieuwe weblog’. Alles staat nu dus onder www.cascade1987.nl. Over alles heen zoeken kan met het veld rechtsboven (en de knop Zoeken). Als u iets naar beneden rolt, ziet u rechts onder Archief per maand de oude berichten.
Klik nog eens lekker rond, zoek met de een of ander woord of een term en lees weer eens wat van die oude berichten.

Niet alles werkt of ziet er vlekkeloos uit. Sommige links werken (nog) niet, berichten zien er qua format soms niet uit, er staan wel eens rare tekens of codes in enz. Verdere correcties volgen nog. Maar voor nu staat het er maar alvast! Mocht je iets met prioriteit gecorrigeerd willen zien, mail webmaster@cascade1987.nl.  JH

Groen Geluk, keramiekmuseum Princessehof

In het kader van het delen van impressies betreffende van alles in het kader van Jaar van de Historische Buitenplaats 2012 (vanaf nu JHB2012), na 21 maart en 26 maart, een volgende. En wel eentje overgenomen van BuitenPlaatsen, de weblog van Marcel van Ool. In het kader van het jaar hadden we elkaar al eens gesproken en Marcel was akkoord met overname.

In keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden is de tentoonstelling Groen Geluk (van lusthof tot volkstuin) te zien.
Niemand verwacht dat de kwaliteit van de glorieuze tentoonstelling Pretty Dutch (over Hollands porselein) van een paar jaar geleden, gehaald wordt. Dat gebeurt dan ook niet. Er zitten een paar dingen niet echt lekker bij deze tentoonstelling. De eerste ruimte waar je terecht komt is volgestouwd met Hollands plateel. Toegegeven, op elke pot of vaas staat wel een blom, maar wat heeft het met lusthoven te maken? En dan die volkstuinen. Leuk bedacht, als ‘de buitens van de kleine man’ en nu weer helemaal hip. Maar volkstuinen en keramiek? Dat gaat niks worden. Had het eenvoudig gehouden en je toegelegd op één onderwerp. ( “Breekbaars van de buitenplaats”- grapje).

Toch is er heel veel om wel blij van te worden. Op borden, sauskommen, terrines en schotels komt alle buitenvermaak voorbij: wandelen, vissen, jagen, toneelspelen, musiceren, bloemen kweken…

Er zijn verschillende joekels van tegeltableaus naar de beroemde gravures die Daniel Stoopendaal voor het pronkboek De Zegepraalende Vecht maakte. Grappig om te zien dat die strakke lijnvoering van de gravures in iets fluweligs of ronduit wolligs verandert op de gebakken klei. Ze krijgen welhaast de charme van volkskunst.

Er is een heel bijzondere scène in porselein: een jachttafereel van Frankenthal uit ongeveer 1850 dat l’honneur du pied toont. Dat is het moment in de klassieke hertenjacht waarop het zojuist gedode dier de rechter voorpoot wordt afgesneden. Deze werd traditioneel later aan de eregast overhandigd. Geen gruwelijk detail word je bespaard maar wat een gave vormgeving, in porselein!

Ik hoopte nog even een vaas aan te treffen waarvan ik alleen een oude zwart-wit opname ken. Die staat in het overzichtswerk De Nederlandse Buitenplaats van Van der Wijck en laat Elswout zien. Zou iemand (nog) weten waar die vaas nu is? Het riekt naar een Suske en Wiske. (… … en de Verloren Vaas).

Serendipiteit: op de tentoonstelling wel een kleine schotel met Elswout. Hij komt uit het beroemde 400- delige ‘topografische’ servies dat de VOC schonk aan Stadhouder Willem V.

We ‘hadden’ Elswout al als gravure, ets, tekening op papier, in olie op doek en nu ook op Meissen. Het mooiste porselein dat er is.

Marcel van Ool.

Toepassing van houtige gewassen door Petzold.


Rhederoord (1868), C.E.A. Petzold.  Bron: specialecollecties.blogspot.com

Gehölzverwendung im 19. Jahrhundert am Beispiel der Anlagen Eduard Petzolds – heutige Bedeutung für den Erhalt einer breiten Artenvielfalt. Het mag dan in Duitsland (Bad Muskau) en in het Duits zijn, maar als het Petzold betreft en de toepassing van houtige gewassen is het natuurlijk ook een Nederlands onderwerp en in ons belang. Het Nederlandse aspect komt ook nog eens naar voren met de presentatie van het onderzoek naar twee van zijn Nederlandse parken: Ruurlo en Rhederoord.

Van 26 t/m 28 april. Het start op donderdagnamiddag met enkele presentaties als warming-up, dan de vrijdag met een hele serie van presentaties en als afsluiting op zaterdag een excursie met de bus naar werken van Petzold in Polen.

De Unkostenbeitrag van 50,00 Euro is geen geld, en de ervaring leert dat de inhoud altijd van (hoog) niveau, de omgeving te gek en alles gründlich voor elkaar is.
Voor de details, zie Programm und Anmeldung (PDF) of mail Eric Blok.


Klein deel van de bomenlijst voor Rhederoord  Bron: www.wildernis.eu

Aankondiging Richtlijnen Tuinhistorisch Onderzoek

Gisteren opgepikt, een flyer betreffende aankondiging Richtlijnen Tuinhistorisch Onderzoek. Enkele delen uit de tekst:

Gaat het om ingrepen in een beschermde tuin, dan is vaak een vergunning nodig. De vergunningverlener stelt een tuinhistorisch onderzoek dikwijls verplicht. De Richtlijnen Tuinhistorisch Onderzoek, voor waardestelling van groen erfgoed bevatten praktische handreikingen voor het opstellen van een onderzoeksplan, voor de uitvoering van het daadwerkelijke onderzoek, voor de waardestellingen en voor de overdracht van de onderzoeksresultaten. Met handzame schema’s, voorbeelden en concrete tips.

De publicatie Richtlijnen Tuinhistorisch Onderzoek verschijnt in druk in juni 2012. Vanaf mei 2012 kunt u de publicatie bestellen via de website van de RCE. Uiteraard komen de Richtlijnen ook digitaal beschikbaar.

Ondertekend door
College van Rijksadviseurs/Rijksadviseur Cultureel Erfgoed, Den Haag
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort
Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, Delft
Nationaal Restauratiefonds, Hoevelaken
Nationaal Groenfonds, Hoevelaken.

De Buitenplaats en het Nederlandse landschap.


Elswoud (Overveen).  Bron:www.tastbaarerfgoed.nl.

Op donderdag 29 maart start het Jaar van de Historische Buitenplaats 2012. De landelijke opening vindt plaats in Amerongen, zie buitenplaatsen2012.nl.

Onderdeel van de opening is de presentatie van het eerste exemplaar van het boek De buitenplaats en het Nederlandse landschap. Nu al kunt u de prachtige foto´s zien. Op de homepage van Uitgeverij TaST (of hier).
Achterover zitten en alleen maar kijken hoe de plaatjes worden voorgeschoteld. Niet stiekem linksonder naar de naam kijken, maar eerst raden welke buitenplaats het is.
Nog niet genoeg gezien? Klik dan door naar de beeldbank met meer dan 1100 foto´s.
We hebben in Nederland dus altijd mooi weer! Net als vandaag.
Tot slot nog iets van het boek zelf zien? Klik hier en blader door op een hoekje van een bladzijde te klikken.  JH


Menkemaborg (Uithuizen).  Bron:www.tastbaarerfgoed.nl.

Leven op de Buitenplaatsen, Museum Rijswijk.

Het Jaar van de Historische Buitenplaats kent een invulling met zeer veel activiteiten, overal in het land. Het varieert van rondleidingen en openstellingen tot tentoonstellingen en publicaties. Alles bezoeken en alles kopen is wat veel van het goede. Een autorit van 2 uur en dan in een wel erg kleine niet bijzondere expositie terecht komen is iets wat je liever voorkomt. Of een boek online bestellen en vervolgens meer van hetzelfde in de bus te krijgen is ook niet iets wat je wilt.
Dus we hadden gedacht elkaar impressies te bieden. Natuurlijk, de een z´n smaak of belangstelling is niet die van een ander. En niemand heeft dezelfde boekenkast. Toch hopen we met impressies ietwat houvast naar elkaar te bieden. De ene keer zal wat reserve worden uitgesproken, de andere keer zal iemand mogelijk enthousiasmerend zijn. Of suggereer een combi van bv een tentoonstellingsbezoek met bv een wandeling op 1 of 2 buitenplaatsen.

Joost Gieskes was bereid het spits af te bijten.
Wie volgt? Graag uw bijdrage naar webmaster@cascade1987.nl.

Maquette Huis ter Nieuburch (Rijswijk)  Foto: Joost Gieskes.

Joost bezocht de tentoonstelling Leven op de Buitenplaatsen in Museum Rijswijk:
Er hingen in totaal 54 schilderijen en (vooral) prenten (gravures e.d.) uit eigen collectie. Bovendien een maquette van Huis ter Nieuburch. De kaart van Kruikius (1712) was voorzien van ‘vlaggetjes’ met ernaast een lijst met de naam van de 27 buitenplaatsen en de status (afgebroken of bewaard gebleven). Aldus een aardig overzicht vormend. De expositie is wel aardig, men behoeft er geen omweg voor te maken.


Huis ter Nieuburch door A.J. van der Croos (ca. 1650).  Foto: Joost Gieskes.