Lindenkom en parasollanen

Geplaatst op door
2


Lindenkom Groenendaal (Heemstede)  Foto: Leo Goudzwaard


Parasollanen Elswout (Overveen)

Voor het boek over monumentale bomen beschrijf ik de parasollanen van Elswout en de lindenkom van Groenendaal. Wie weet er meer over het verschijnsel parasollaan en lindenkom?

Lindenkom
De lindenkom in Groenendaal te Heemstede is beplant met Holl. linden, gekiemd omstreeks 1755, omstreeks 1765 geplant, is uit jaarringtellingen gebleken.

Wie weet er meer over lindenkommen, waarom werden ze geplant, wat is hun symboliek? Zijn er nog meer lindenkommen of andere bomenkommen met de oude beplanting? Ik heb wel een oude prentbriefkaart van de lindenkom in Baarn met de originele lindebeplanting, maar die is nu herplant met jonge linden.
Is de lindenkom van Groenendaal nog de enige intacte in Nederland?

Parasollaan.
Staatsbosbeheer noemt de lanen aan weerszijden van de hertenbaan parasollanen, vanwege de lage vertakking van de bomen. Inderdaad zijn ze anders dan de eenstammige lindenlanen. Dit type bomen zou daar speciaal voor gekweekt zijn, eerder een brede kroon vormen dan gewone linden, en dus sneller schaduw geven als een parasol.

Ik wil graag weten of dit type lanen elders ook voorkomt, en of het een bekende term is.

Leo Goudzwaard

Vakantiecascades

Geplaatst op door
Beantwoorden

Op de Wilhelmshöhe stroomt via een nog volledig functionerend 18e-eeuws systeem in een uurtje tijd 350.000 liter water naar beneden. Een weergaloze ervaring. Het begint in het Oktogon (nu in restauratie) en eindigt 300 meter lager in de Fontänenteich voor het slot. Als aanvulling op de eerdere foto van Laura een paar plaatjes, van boven naar beneden:

1.De grote Kaskade (ontwerp Guerniero; voltooid in 1714; waterval 210 meter lang)
2. Het Aquädukt (ontwerp Jussow; voltooid 1792; waterval 34 meter hoog)
3. De Fontänenteich voor het slot (voltooid 1789; fontein 55 meter hoog)

Niek B. Ravensbergen

Open Monumentendag 2009

Geplaatst op door
Beantwoorden

Open Monumentendag 2009 zal plaatsvinden op 12 en/of 13 september. Het landelijke thema is ‘Op de kaart’.
Soms de kans om ergens binnen te komen of te wandelen waar het anders niet is toegestaan. Soms net even anders door een aankleding of invulling in het kader van het thema van de landelijke dag. Soms gewoon omdat het hoog tijd is om weer eens een bezoekje af te leggen.

Alle, i.i.g. heel veel, opties zijn te vinden via de website van Open Monumentdag. Aldaar kunt u zoeken op bv provincie of plaats, maar ook Type Monument en dan kiezen voor bv ‘Kasteel of buitenplaats’ of voor ‘Monumentaal groen’. Verder weten internet en de regionale pers ook nog een en ander te bieden. Even drie voorbeelden:

De tentoonstelling ‘Twickel op de Kaart’ biedt een kijkje in de omvangrijke en fraaie kaartencollectie die in het archief van Twickel (Delden) bewaard wordt.
De tentoonstelling wordt gehouden op het voorplein van het kasteel in het koetshuis en de stallen en is te bezichtigen van zaterdag 5 tot en met zaterdag 19 september.
En dit dan combineren met een wandeling door de tuinen van Twickel. De herstelplannen van Michael van Gessel zijn in het najaar van 2008 afgerond, dus een nieuwe rondgang na de Cascade excursie van 2006 moet nieuwe beelden leveren.

Kasteel Heeswijk (Heeswijk-Dinther) haakt in met ‘Zet uw kunstschat op de kaart!‘, of te wel laat uw kunst taxeren. Maar ook met het tentoonstellen van een privéverzameling van bekende en onbekende afbeeldingen van Kasteel Heeswijk, hoe het kasteel door de eeuwen heen werd afgebeeld op gravures, schilderijen, tekeningen, prentbriefkaarten en in boeken.

Landgoed Zuylestein (Leersum) stelt de renaissancetuinen en het historische Poortgebouw open. Op beide dagen is in de grote zaal van het Poortgebouw een collectie van historische kaarten, atlassen, prenten en boeken te bezichtigen van antiquariaat Forum bv uit ’t Goy (www.forumrarebooks.com).  JH

Libanon ceder in Heemstede (2)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Abies3hort_cliff1737Dit is een foto van de tekst die in de Hortus Cliffortianus (1737) staat. Sorry, ik heb dus in de reactie van de vorige weblog ten onrechte gezegd dat de Libanon ceder niet in de Hortus Cliffortianus voorkomt. Inderdaad had ik ook onder Pinus gekeken, maar de tekst van de ceder staat onder Abies-3, op p. 450 bovenaan. In het digitale exemplaar op Internet kun je helaas niet Zoeken op naam. Onder Abies volgt het hoofdje Pinus. De verwijzing achter de naam Cedrus libani… is zoals hier boven te lezen Lob. hist. 630; en Barr. rar. t. 499. Dit betekent Lobelius: Plantarum seu stirpium historia  (1576) en Jacques Barrelier en een afkorting van een onduidelijke boekentitel, namelijk  "rar.", hetgeen in dit verband rariorum betekent. Waarschijnlijk bedoelde hij het boek  ‘Icones Plantarum per Galliam, Hispaniam et Italiam observatae’ (1714).  Maar in ieder geval, Linnaeus heeft de Libanon ceder tijdens zijn verblijf in Heemstede beschreven. Of hij hem gekend heeft in de vorm van een jonge boom of als herbarium-exemplaar of als zaad wordt er nooit bij verteld. Na de Hortus Cliffortianum, heeft hij hem in 1753 in Species Plantarum een naam gegeven, Cedrus libani, met een verwijzing naar A. Rich., zoals in mijn vorige reactie aangegeven. Zie daar verder. CO.

Libanonceder in Heemstede

Geplaatst op door
19

Libanonceder in Heemstede  Foto: Leo Goudzwaard

Bij het zoeken naar verhalen "achter" bomen voor het boek Monumentale Bomen in Nederland, dat we aan het schrijven zijn, hoorde ik een opmerkelijk verhaal.

In een tuin in Heemstede staat een scheve ceder, zie foto. Volgens de eigenaar heeft Linnaeus deze boom nog uit Libanon meegebracht en daar geplant. Dan zou de boom dus stammen uit 1735-1737, en het zou volgens hem ook de oudste libanonceder van Europa zijn.

Wie weet er meer van, en nog beter wie kent er een beschrijving van de Heemsteedse ceder?

Leo Goudzwaard

Gerrit Vlaskamp (2)

Geplaatst op door
4

Gerrit Vlaskamp (1874)

Het onderzoek naar de tuinen van Gerrit Vlaskamp vordert gestaag. Er zijn nu 290 Friese tuinen ontdekt,  30 in Groningen en 1 in Drenthe. De tuin in Drenthe heeft een connectie met één van de Groninger tuinen.

Vlaskamp heeft in 1872 en 1873 een enorme tuin aangelegd voor Onno Joost Quintus. Ik vermoedde meteen al, dat dit niet een gewone tuin kon zijn, omdat het om 6 paginaxc2xb9s bomen en struiken ging. Ik heb het sterke vermoeden, dat het om park Groenestein  gaat, dat toegeschreven is aan Copijn. Quintus was getrouwd met een meisje Van Royen. In 1876 heeft Vlaskamp een tuin ontworpen voor mevr. Van Royen in Assen. Welke tuin dit is, weet ik nog niet, misschien kan iemand me daarbij helpen.

Bovendien is er een foto van Gerrit Vlaskamp opgedoken uit 1874, voor mij een wonder. In de Leeuwarder Courant heeft een artikel gestaan over mijn speurtocht naar de tuinen van Vlaskamp.
Een verre nicht van mijn man (Gerrit is zijn oud-oud oom) woont al 50 jaar in Brabant, maar leest nog steeds de Leeuwarder Courant. Ze las het artikel en bedacht, dat er nog een heel oud album op zolder lag met fotoxc2xb9s van Vlaskampen. Toen ze belde om het te vertellen kon ik het haast niet geloven, maar het klopte. Er stonden twee fotoxc2xb9s van Gerrit Vlaskamp in.
Zijn naam stond onder de foto en er achterop geschreven. Er stond bij, dat Gerrit op de foto 40 jaar is, hij is geboren in 1834, dus de foto is genomen in 1874.

Aly van der Mark

Bruggetje met takkenleuning

Geplaatst op door
3


De koepel en het bruggetje, De Boschplaatse (Blijham)  Bron: www.boschplaatse.nl

Naast onze theekoepel willen wij een romantisch bruggetje restaureren.
Onze aannemer is al tijden op zoek naar een leverancier die goede takken kan leveren voor de leuningen.

Wie weet er een leverancier die hem (ons) helpen kan?
Welke houtsoort weet ik zelfs ook al niet. Ik vermoed dat altijd eikenhout gebruikt werd?

René Caderius van Veen
"De Boschplaatse" (www.boschplaatse.nl)


De koepel, De Boschplaatse (Blijham)  Bron: www.boschplaatse.nl

‘ruwe boomstammen’ en ‘geschilde kneppels’

Geplaatst op door
1


Het fietsenhok van De Viersprong.  Foto: Richard Zweekhorst 

‘De Viersprong’ en Richard zijn al een aantal malen voorbijgekomen. In het toentertijd toegestuurde materiaal zaten ook foto’s van een nieuw fietsenhok met toepassing van ‘ruwe boomstammen’ en ‘geschilde kneppels’…


Nog een detail.  Foto: Richard Zweekhorst

Maarre Richard, dat bankje in de achtergrond moet anders. Neem de onderstaande van Van Laar. Enkel voor het oog; relaxt lunchen doe je er vast niet op.  JH


Plaat CVIII, Magazijn van Tuin-Sieraaden, Gijsbert van Laar

Vakantie-cascades (2)

Geplaatst op door
Beantwoorden


Teufelsbrücke, Wilhelmshöhe (Kassel)  Foto: Laura Fokkema

Laura & co waren o.a. naar Wilhelmshöhe (Kassel) en dit leverde vele ‘waterige’ beelden op.


Cascade van Herrenhausen (Hannover)  Foto: Jan Holwerda

Jan & co maakten een rondreis door midden Duitsland met Herrenhausen (Hannover) als laatste stop op de terugreis.

Maar ook nog een Nederlandse plaatje. Helaas bestaan ze niet meer, de cascades van Vaeshartelt (Meerssen). Vaeshartelt is al vaker in onze weblog genoemd: 20 sep 2006, 5 jan 2007 en 16 feb 2007.

Net als Willem’s Kaartenkamer: 12 feb 2008. De laatste biedt nu ook een aantal van de platen uit Album dedié a mes amis en mes enfants (album Regout). O.a. de cascades van Vaeshartelt.


Cascades Vaeshartelt, uit Album dedié a mes amis en mes enfant.
Bron: Wildernis Kaartenkamer

Vakantie-cascades

Geplaatst op door
Beantwoorden


Bath, Somerset, England. Foto: Carla Oldenburger

Iedere zomervakantie is het duidelijk op de weblog te merken dat de inzenders en de lezers van Cascade-weblogs toch even met meer zaken bezig zijn dan alleen Cascade. Tuinhistorische nieuwtjes en feitjes of het opzetten van een discussie op ons vakgebeid is even van minder belang. We gaan liever zwemmen in zee of fietsen in de regen of bramen plukken, dan dat we nu vakliteratuur of een tentoonstelling gaan bespreken, of een interessante tuinhistorische kwestie aansnijden. Dit jaar is het helemaal een moeilijke zomer, want boeken of tentoonstellingen op ons vakgebeid zijn heel dun gezaaid of iet wat overjarig.

Restauraties zijn natuurlijk wel zo hier en daar aan de gang, bijvoorbeeld de voorbereiding van de tuinrestauratie bij het Rijksmuseum. Zie de laatste Rijksmuseum Nieuwsbrief nummer 23, waarin staat te lezen dat Copijn Tuin- en landschapsarchitectenbureau onder verantwoordelijkheid van Cruz en Ortiz de plannen voor de monumentale tuin rondom het Rijksmuseum zal uitvoeren, maar dat wisten we allang sinds we enkele jaren geleden alweer op een Ronde Tafel Conferentie door het bureau zelf hierover werden ingelicht. Ten overvloede staat er nog eens in de Nieuwsbrief vermeld: xe2x80x9cUitgangspunt hierbij zijn de oorspronkelijke tuinontwerpen van Cuypersxe2x80x9d (1877;1884). Ja, ja, dat schijnt bijzonder te zijn.
Ieder jaar denk ik dan weer, laten we volgende zomer eens met zxe2x80x99n allen een mooie verzameling fotoxe2x80x99s op de weblog plaatsen met als onderwerp xe2x80x9cCascadexe2x80x9d.


Lynmouth, Devon, north edge of Exmoor, England  Foto: Carla Oldenburger

Helaas is het nu weer te laat. Maar heel graag illustreer ik deze weblog toch nu al met twee zomer-fotoxe2x80x99s van Engelse cascades, bij gebrek aan een ander weblog-onderwerp. Hopelijk zullen we er volgend jaar eens op tijd aan denken. Ik fotografeer onderweg op vakantie graag de cascades die ik tegen kom, in Nederland en daarbuiten, en zowel de wildstromende natuurlijke cascades als die welke via kunstwerken worden geleid, naast die geschilderd op doek of getekend op papier.
Mochten jullie er een paar in voorraad hebben, maak dan een nieuwe weblog met vakantie-cascades, want het echte weblog-actie-seizoen is volgens mij nog niet aangebroken. Als dat wel zo is, lees ik het graag.  CO