Boomverplaatsing nu, en toen ook al


Verplaatsing van de Mammoetboom te Driebergen.  Bron: www.copijn.nl

Afgelopen maart werden in Driebergen een Mammoetboom (16 m. hoog en 13 m. breed) en een Watercipres (14 m. hoog en 10 m. breed) via de vijzelmethode verplant of zo je wilt verplaatst, door Copijn en de Boer-Spanlift. Verplaatsingen via de vijzelmethode kenden we eerder al wel van verplaatsingen van monumenten als molens, boerderijen e.d.
Voor de verplaatsing werden 22 buizen die als draagvloer zouden gaan dienen onder een kluit van 8 bij 8 m. geperst. Vervolgens is de kluit gefixeerd. Daarna werd de boom opgelift en in circa 4 uur via een rolbaan naar de nieuwe standplaats verplaatst. Zie ook hier.


Verplaatsing van een (bruine) beuk op de buitenplaats De Wiersse.  Bron: weekblad Buiten 1922.

Mogelijk is het de eerste boomverplaatsing met de vijzelmethode, maar het deed mij direct denken aan een oude foto van ook een boomverplaatsing. In het weekblad Buiten jrg 1922 staat een foto van een verplaatsing op de buitenplaats De Wiersse, ook door Copijn. De heer Gatacre van de Wiersse mailde: Copijn’s verplaatsing van een (bruine) beuk in 1922 was niet geslaagd – de boom herstelde zich niet. Het gebeuren vond plaats zodat de gracht (gedempt vroeg 19e eeuw?) weer uitgegraven kon worden en om ruimte te geven voor de verbouwing van de voorgevel.

En er zijn ongetwijfeld meer en nog vroegere verplaatsingen (ik bedoel dus niet verplantingen), de onderstaande foto van de verplaatsing van de Yew Tree bij St Andrew’s church in Buckland (UK) in 1880 is er zo een. Alleen de foto is al een plaatje.
Jan Holwerda


Verplaatsing van de Yew Tree bij St Andrew’s church in Buckland (UK).

Aanmelden Cascade voorjaarsexcursie 2014

CASCADE VOORJAARSEXCURSIE OP ZATERDAG 17 MEI 2014
250 jaar Copijn

Programma

09.45 – 10.00 uur Verzamelen bij NS Station Driebergen/Zeist
10.00 uur Vertrek naar Hydepark in Doorn, aldaar ontvangst met koffie en aansluitend  rondleiding door het park
12.30 uur Hollandse koffietafel in conferentiecentrum Hydepark
14.00 uur Rondwandeling door Dr. C. van Boetzelaerpark
15.00 uur Bezoek aan Copijn Groenekan Boomkwekerij en Tuinarchitectuur
Afsluitende borrel
ca. 17.30 uur NS Station Driebergen/Zeist

Adressen en bereikbaarheid
Conferentiecentrum Hydepark, Driebergsestraatweg 50, 3941 ZX Doorn. 0343–514041.
Dr. C. van Boetzelaerpark aan Blauwkapelseweg in De Bilt.
Copijn Groenekan, Boomkwekerij-Tuinarchitectuur B.V. Groenekanseweg 174, 3737 AK Groenekan, 034-6212401.
Bereikbaar tijdens excursie: Joan Patijn, 06/27072966.
Vragen over aanmelding: Arthur Met,0318-571646 of 06-53371740.

Kosten
Cascadedonateurs betalen € 39,00. Niet donateurs betalen € 45,00. Studenten krijgen € 3,00 korting. Een introducé mag éénmalig mee. Als het bevalt kan hij/zij Cascade-donateur worden en een volgende keer zelfstandig inschrijven.

Aanmelden en betalen
Aanmelden kan via onderstaande aanmeldingsformulier. Aanmelding is mogelijk tot zondag 27 april a.s. in volgorde van ontvangst betaling. Uw aanmelding is definitief zodra het bedrag voor deelname ontvangen is op IBAN: NL87INGB0003787274 t.n.v. Tuinhistorisch Genootschap Cascade, onder vermelding van ‘17 mei 2014’, uw naam en woonplaats. NB: Als u de betaling verricht via een bankrekening die op een andere naam staat vermeld dan éxtra duidelijk op de overschrijving uw naam als deelnemer. Annulering zonder kosten kan tot zondag 4 mei a.s. Daarna vindt geen restitutie plaats, tenzij een lid van de wachtlijst kan deelnemen in uw plaats. Geef dus uw annulering tijdig door aan Arthur Met (0318-571646 of 06-53371740).

Inlichtingen
Via administratie@cascade1987.nl.

Aanmeldingsformulier:
Echtparen: graag ieder een eigen aanmelding, dit maakt de administratieve verwerking veel gemakkelijker.

De vergeten tuinen van Gerrit Vlaskamp


Meisjes in de tuin van het Doorgangshuis voor meisjes te Groningen. Een deel van de tuin bestaat nog en wordt nu genoemd de tuin van Hommes. Ontwerp tuin Lambertus Vlaskamp, ca. 1852. Zie cascade-weblog 21-2-2011 en 18-2-2011.

Het Fries Museum opent zaterdag 5 april voor genodigden en zondag 6 april voor iedereen de tentoonstelling De vergeten tuinen van Gerrit Vlaskamp (1834-1906). Het is een tuinen-tentoonstelling maar anders dan anders. Met nadruk op de tijd waarin Vlaskamp werkte (tweede helft 19de eeuw), op de opdrachtgevers (de notabelen uit de Friese steden en dorpen in die tijd) en op de beleving van de gebruikers van de tuinen en parken. Deze aanpak werd ingegeven door het feit dat er slechts 10 ontwerpen van de Vlaskampen bekend zijn tot heden, terwijl we zeker weten dat Gerrit bij meer dan 350 tuinen en parken betrokken was.

In de tentoonstelling zijn twee projecties te bekijken waar tuinen en parken van Vlaskamp worden getoond. Deze worden afgewisseld met afbeeldingen van bomen, heesters, planten, tuinsieraden en portretten van opdrachtgevers. Vlaskamp werkte o.a. op Vijversburg (Tytsjerk). Ook aan de toekomstplannen van deze buitenplaats wordt aandacht besteed.

TV-kijkers worden vanaf 3 april ‘s avonds bediend met livestreambeelden op Omroep Fryslân. Aly Westra-van der Mark geeft hier een interview over háár heel bijzondere Vlaskamp-project. Dit interview wordt op Nederland 2 herhaald met deel 1 op zaterdag 5 april en zondag 6 april, resp. om 10.25 en 15.25, en een week later, op dezelfde tijden, volgt deel 2.

Het bijbehorende boek wordt eveneens zaterdag 5 april gepresenteerd.
Ernst Bruinsma / Yme Kuiper (redactie). De vergeten tuinen van Gerrit Vlaskamp. Leeuwarden, 2014. ISBN 978-90-6273-979-0. 196 p. € 24,50. Auteurs: Alice Booij, Jan Holwerda, Nico Kloppenborg, Kees Kuiken, Yme Kuiper, Frans Leenders, Aly van der Mark, Rita Mulder-Radetzky, Carla S. Oldenburger-Ebbers, Willemieke Ottens, Trudy van Riemsdijk-Zandee, Willem van Riemsdijk en Landschapsbeheer Friesland.

 

Schoolplaten, de originelen

Gisteren was er het bericht over de schoolplaten, en de belofte onder de kreet ‘de originelen’. Hier dan de vier ‘originelen’ die gebruikt zullen zijn als inspiratiebron, of zo u wilt bron voor de kopie, voor de laatste vier schoolplaten als in het eerdere bericht.
Jan Holwerda


Een de schoonste gesigten ‘t vermaarde Perk van Sorgvliet. ca. 1690, Johannes van den Aveele


Petersburg, de lustplaets van de wel ed gestrenge heer Christoffel van Brands … veelmaelen door syne en heare Keyserlyke en Czaersche Majesteiten besogt (1718-1719), D. Stoopendaal


Petersburg’s Gesigt van het huis over de groote vijver, naar agteren (1718-1719), D. Stoopendaal.  Bron: www.hetutrechtsarchief.nl


Elsenburg (1719), door of naar D. Stoopendaal
Bron: www.hetutrechtsarchief.nl

 

Schoolplaten


De tuin – Le jardin ( The Garden ), platenserie voor het aanschouwingsonderwijs (ca. 1915), illustrator Josef Hoevenaar  Bron: www.boekned.nl

Wim Meulenkamp stuurde me een linkje met bovenstaande prachtige schoolplaat. Schoolplaten en tuinkunst, dan denk je aan die twee met het bezoek door Czaar Peter de Groote aan een buitenplaats aan de Vecht (Petersburg, Nigtevecht) of die van een [andere] buitenplaats aan de Vecht (Elsenburg, Maarssen) of die getiteld ‘Buitenplaats met een tuin in de 18e eeuw’ (Zorgvliet, Den Haag). Maar die Wim stuurde kende ik nog niet. Na wat verder zoeken blijkt het een schoolplaat uit ca. 1915 te zijn, onderdeel van een herziene serie van de illustrator Josef Hoevenaar. En het origineel werd ook gevonden, in de serie van Hendrik Jan van Lummel (1ste druk 1862, 2de druk 1870).
50 Jaar ligt er tussen beide platen, zoek de 10 verschillen…

Daar onder ook nog even de vier andere schoolplaten… (morgen ‘de originelen’).
Nog veel meer schoolplaten bekijken? Klik hier.
Jan Holwerda


Plantenrijk No 8 Tuin (1862), H.J. van Lummel
Bron: www.collectiontrade.nl


Buitenplaats met een tuin in de 18e eeuw (1896), G.J. Slijthoff
Bron: www.collectiontrade.nl


Czaar Peter de Groote bezoekt een buitenplaats aan de Vecht, 1717. (Gezicht op het huis en de rivier)  (1925), N. van der Waaij  Bron: www.collectiontrade.nl


Czaar Peter de Groote bezoekt een buitenplaats aan de Vecht, 1717. (Gezicht op den tuin en de waterwerken) (1925), N. van der Waaij  Bron: www.collectiontrade.nl


Een buitenplaats aan de Vecht, 1717 (1956), J.H. Isings Jr.
Bron: www.collectiontrade.nl

Cascade SOL Linschoten


Cascadegezelschap in park van kasteel Linschoten  Foto: Niek Ravensbergen

Afgelopen vrijdagmiddag vond de activiteit Studie op Locatie (SOL) op Landgoed Linschoten plaats. Een verslag zal ongetwijfeld nog volgen, de foto´s zijn nu al ter beschikking gesteld. Ook deze keer gemaakt door Niek Ravensbergen. Hier te zien.


De berceau, recente aanplant en een aantal resterende oude doorgeschoten ‘berceau-beuken’.  Foto: Niek Ravensbergen

Cascade RTC 2014, op 12 april

Zaterdag 12 april 2014 zal de 19de Ronde Tafel Conferentie van Cascade plaatsvinden. In Café-Restaurant Cunera te Rhenen, boven het NS-station. Aanvang: 10.30 uur, einde ca. 16.00 uur.

De tot nu toe aangemelde onderwerpen zijn:

– Tamarah Karsemeijer, ‘Een wijngaard op Hoog Beek en Royen’. Van uitlaatveldje naar wijngaard op de locatie van de voormalige moestuin van een buitenplaats te Zeist.

– Anne Wolff, ‘Zeker weten? Over aannames en feiten in het tuinhistorisch onderzoek’.

– Jorn Copijn, ‘Stromend water in het park. Hoe houd je levend water in een park?’ onder andere over zijn projecten in het Hydepark, Aardenburg en het Wilhelminapark in Utrecht.

– Martin van den Broeke, ‘De buitenplaatsen van Noordgouwe’.

Opgave: graag vóór 28 maart, het liefst per email aan administratie@cascade1987.nl; of anders per post naar Administratie Cascade, postbus 67, 4850 AB Ulvenhout. Kosten: € 19.50 voor deelname inclusief eenvoudige lunch en koffie/thee; € 6,= voor deelname exclusief lunch. Voor introducés € 23,50 resp. € 9,=. Rekeningnummer NL87INGB0003787274 t.n.v. Cascade, Ulvenhout.

Zijn er kwesties die u aan wilt snijden tijdens de komende Ronde Tafel conferentie? Meldt dit dan tijdig aan Leo den Dulk, via cascade@cantua.nl, telefonisch 023-5458505 of via de post: L.D. den Dulk, Bakenessergracht 71-C, 2011 JT Haarlem.
Zie ook de uitnodiging, PDF. Vóór 12 april krijgt u nog bericht over het definitieve programma.

Neogotisch tuinhuis in Zeist


Neogotisch tuinhuis te Zeist, ca. 1895.  Bron: Geheugen van Zeist.

Al googelend dook bovenstaande foto op. Ooit stond het neogotische tuinhuis enige jaren op de overplaats van de kleine buitenplaats Middenhoeve aan de Slotlaan te Zeist, de latere tuin van de familie Walkart. In 1904 verwierf de gemeente Zeist deze gronden en kwam hier het Walkartpark tot stand. Het neogotisch tuinhuis was toen al verhuisd. De zwerftocht van het kinderhuisje, speelhuisje of folly is na te lezen in een korte beschrijving van Pierre Rhoen, de archivaris van de gemeente Zeist; zie hier.


Het neogotisch tuinhuis, ca. 2000.  Bron: Geheugen van Zeist.


De eerste afbeelding zal een uitsnede uit deze foto zijn, de tuin van de familie Walkart.  Bron: Utrechts archief.

Bij een vondst als deze, moet je Wim M. toch even mailen. En dat leidde tot de navolgende voorbeelden die ook al eerder op de weblog naar voren kwamen, maar hier met de bovenstaande een mooi rijtje maken.
En daar waar een kinderspeelhuisje opduikt moet Christine Sinninghe Damsté ook een seintje krijgen; zie kinderspeelhuizen.wordpress.com.
Jan Holwerda


Neogotisch tuinhuis op Elswout (2012).  Foto: Jan Holwerda


Tuinhuis op het terrein van Huize Harmelen (2005).  Foto: Carla Oldenburger.


Uitsnede uit een presentatietekening van J.D. Zocher jr.  Bron: Het Nieuwe Instituut.

NKS – Utrechts onderzoek centraal

In 2014 neemt de Nederlandse Kastelenstichting afscheid van het kantoor aan de Markt in Wijk bij Duurstede vanwege een verhuizing naar een nieuwe locatie in dezelfde plaats.
De NKS organiseert samen met de Stichting Utrechtse Kastelen op vrijdag 4 april een passend afscheid van het kantoor van de NKS, het karakteristieke 17de-eeuwse stadhuis van Wijk, in de vorm van een studiemiddag. Naast het feit dat deze bijeenkomst het laatste NKS-evenement op deze locatie is, is het ook een blijk van intensievere samenwerking tussen de NKS en de SUK.

Het programma van de studiemiddag, waarbij verschillende sprekers hun onderzoek presenteren, staat in het teken van recent onderzoek naar Utrechtse kastelen en buitenplaatsen. Na afloop is er tijdens een drankje de mogelijkheid om na te praten over de lezingen en met elkaar in discussie te gaan.
13.30 uur Welkom door het bestuur van de Nederlandse Kastelenstichting
13.40 uur Onderzoek naar kastelen en buitenplaatsen in de provincie Utrecht, korte Inleiding
13.45 uur Taco Hermans, Het woontorenonderzoek in de provincie Utrecht
14.15 uur Jan van Doesburg, Archeologisch onderzoek van kasteelplaatsen en materiële cultuur in Zuidoost-Utrecht
14.45 uur Wendy Landewe, Het Nederlandse Kastelenlexicon en de provincie Utrecht, kort bericht
14.55 uur Pauze
15.15 uur Fred Vogelzang, Buitenplaatsen in de provincie Utrecht in de Gouden Eeuw
15.45 uur Iris Koppert, De locatiekeuze van de buitenplaats in het bijzonder in de provincie Utrecht
16.15 uur Eloy Koldeweij, Nieuw interieurhistorisch onderzoek in Oud-Amelisweerd
16.45 uur Korte presentatie door het bestuur van de Stichting Utrechtse Kastelen
16.55 uur Afsluiting en borrel.

Locatie: Nederlandse Kastelenstichting, Oude Stadhuis, Markt 24, 3961 BC Wijk bij Duurstede
Kosten: De kosten bedragen 17,50 Euro p.p. Koffie/thee in de pauze en borrel na afloop zijn bij de prijs inbegrepen.
Aanmelden: Aanmelden kan door het sturen van een e-mail aan de Nederlandse Kastelenstichting (info@kastelen.nl). Deelname aan de studiemiddag geschiedt op volgorde van inschrijving. Er zijn slechts 55 plaatsen beschikbaar!

250 Jaar Copijn in het Groen – boek en tentoonstelling

Op vrijdag 4 april 2014 om 16.00 uur is de feestelijke opening van de tentoonstelling ‘250 jaar Copijn in het Groen’, in Speciale Collecties Wageningen UR. De tentoonstelling bestrijkt 250 jaar tuinhistorie in ontwerpen, boeken en ander materiaal. Tijdens de opening wordt het boek Met levend materiaal. Copijn 1763-2013 van architectuurhistoricus Mariëtte Kamphuis (Rotterdam: Uitgeverij De Hef, 2013) aangeboden.

Programma:
15.00 bezoek binnentuinen van Alterra. Verzamelen bij ingang  Lumengebouw, Droevendaalsesteeg 3a (geb. 100) Wageningen.
16.00 aanbieding eerste exemplaren Met levend materiaal. Copijn 1763-2013. Forum Droevendaalsesteeg 2 Wageningen (geb. 102) begane grond, VIP Room
16.30 inleiding op tentoonstelling
16.40 rondleiding tentoonstelling
Aansluitend borrel in het Forum, begane grond, Grand Café.

Aanmelden via speccoll.library@wur.nl.

De tentoonstelling loopt van 4 april t/m 1 augustus 2014; ma – vrij van 9.00 – 13.00 uur en ’s middags op afspraak. Meer informatie en groepsrondleidingen: speccoll.libary@wur.nl / 0317-482701.

Het boek Met levend materiaal. Copijn 1763-2013 kent een intekenprijs, tot 1 juli 2014, van € 39,90 daarna: € 45,- ; zie hier.