Cascade bulletin 2013-1 is uit.

Afgelopen week verscheen het Cascade bulletin 2013-1.
Het lustrum-thema van CASCADE is Openbaar historisch groen en daarom bijdragen rond dit thema van Sandra den Dulk, Leo den Dulk en Christie Weduwer. Sandra en Christie schreven ieder een meer algemene bijdrage over volksparken en leverden beiden ook een meer specifieke bijdrage: Sandra over het Oranjepark te Nunspeet en Christie over het Volkspark te Enschede.
Leo leverde een bijdrage over het plantensortiment van Mien Ruys in de wederopbouwwijken. En Christian Bertram sluit af met de schriftelijke weerslag van zijn ideeën, gedachten en commentaren als uitgesproken op het mini-symposium 25 jaar Cascade.

Helaas is er ook iets mis gegaan. De afbeeldingen op p. 14 en 20 zijn niet compleet afgedrukt. De redactie betreurt dit zeer! Daarom bij deze beide pagina’s in een PDF. Deze kunt u hier downloaden, bekijken en zelf naar believen printen.

 

The historiography of landscape design and management.

Cascade donateur Jan Woudstra kwam met het verzoek deze conferentie onder uw aandacht te brengen:

The historiography of landscape design and management: why is the profession so disengaged?   International Conference, University of Sheffield, 20-21 sept

Over the past two centuries the profession of landscape architecture has evolved from its original meaning of those designing the buildings for parks and gardens to that of being involved in a much wider range of environmental issues. The practices of landscape design and management are of course much older, but despite this rich heritage landscape architects have been reluctant to engage with the full history of their profession, which has mainly been written by others.

The aim of this conference is to encourage a debate about the discipline, scrutinising how it tells its own history, how history is used within the profession and how others see this.

Het volledige programma voor deze 2-daagse conferentie met excursie vind u hier. En online boeken doet u hier.

Amsterdamse Open Tuinen Dagen.

400 Jaar Grachtentuinen
Op 14, 15 en 16 juni wordt een verborgen deel van Amsterdam zichtbaar als 25 tot 30 particulieren en instellingen hun tuinen openstellen voor het publiek. In 2013 staan de Open Tuinen Dagen in het kader van: 400 Jaar Grachtentuinen.

Amsterdam viert dit jaar het 400-jarig bestaan van haar grachtengordel en daarmee ook van haar grachtentuinen. Bij de aanleg van de grachten werd er niet alleen plaats ingeruimd voor bomen aan de voorzijde, maar ook voor grote tuinen aan de achterzijde van de huizen. Dankzij Amsterdams strenge wetten, de ‘keuren’, zijn de meeste tuinen door de eeuwen heen gespaard gebleven en geven ze ons nu een boeiende blauwdruk van vier eeuwen tuinhistorie.

Tuinliefhebbers krijgen de unieke kans een wandeling te maken langs de groene geschiedenis van de stad: bleekvelden, formele parterres, eeuwenoude bomen, bloeiende planten, bijzondere tuinhuizen en ornamenten, van zowel klassieke als hedendaagse tuinen.

Openingstijden: vrijdag 14, zaterdag 15 en zondag 16 juni van 10.00 tot 17.00 uur
Toegangsprijs: passe-partout € 15,00 (hiermee kunt u alle tuinen eenmaal bezoeken)
Verkoop- en startadressen: o.a. Bijbels Museum, Herengracht 366-368; Museum Van Loon, Keizersgracht 672 en Museum Willet-Holthuysen, Herengracht 605
Voorverkoop via de Amsterdamse VVV (www.iamsterdam.com).

Het passe-partout bevat een korte beschrijving van alle tuinen en een stadskaart waarop is aangegeven waar deze zich bevinden. Op alle dagen vaart een boot langs de verschillende adressen.

Meer informatie is te verkrijgen via: www.opentuinendagen.nl , info@opentuinendagen.nl of het speciale tuintelefoonnummer: 020-3203660.

 

Groenendaal, van buitenplaats tot wandelbos.

 
Links: ontwerp voor Meer en Berg, door D. Marot, uit ca. 1730.
Rechts: een van de ontwerpen voor Meer en Berg, door J.D. Zocher sr., uit 1794.
Bron: resp. beeldbank NH Archief en Kaartenkamer Willem Overmars.

Groenendaal, en dan natuurlijk ook Meer en Berg, te Heemstede. Als je dat zou moeten illustreren… Door m’n hoofd schieten ontwerpen van Marot en Zocher sr., ansichten met de schelpen-nis of walvischbank, de bokaal van Sang met de twee bergjes met Turkse tent, de toegangspoort met de torens. Of… of … of… Er is zoveel materiaal, je zou er een boek mee kunnen vullen. Nou, dat is gedaan, vorige week kwam Groenendaal,
van buitenplaats tot wandelbos uit. Een mooi boek!

Zes grote hoofdstukken en een groot aantal kleinere onderwerpen, 240 pagina’s, heel veel afbeeldingen, veelal in kleur, € 24,95.
– Een ‘kloek en frisch’ besluit. De aankoop van Groenendaal in 1913, door Marc de Bruijn;
– Nu groen en daal – ooit duin en kaal? Het wisselend lot van het bos in Zuid-Kennemerland, door Frits David Zeiler;
– Van buitenplaats naar wandelbos. Groenendaal en de buitenplaatsen tussen Heemstede en De Glip, 1600-1913, door Christian Bertram;
– De Algemene Begraafplaats. Een goede buur van Groenendaal, door Leon Bok;
– Groenendaal na 1913. De schatkamer gaat open, door Wim de Wagt;
– Van Flora tot Floriade. De bloemententoonstellingen in Groenendaal, door Michiel den Ruijter.
Zie ook PDF, verkrijgbaar via de boekhandel en te bestellen bij Historische Vereniging Heemstede Bennebroek.

Enne, zonder boek (al) veel lezen en zien, kijk dan op ilibrariana.wordpress.com van Hans Krol, bv Groenendaal: literatuur, kaarten en illustraties + Flora’s.  JH

 

Digitale De Natuur Bezworen.

Voor een ieder die het nog niet in de kast heeft te staan: De natuur bezworen : een inleiding in de geschiedenis van de Nederlandse tuin- en landschapsarchitectuur van de middeleeuwen tot het jaar 2005 van Anne Mieke Backer, Eric Blok en Carla Oldenburger-Ebbers uit 1998 is nu digitaal beschikbaar, in e-Depot van Wageningen UR.
Om de afbeeldingen goed weer te geven resulteerde het scannen in een groot bestand, dat daarom in twee delen is gesplitst; downloaden via links in rechtermenu van bovenstaande link.

In het verlengde van het bovenstaande, Carla O. noemde in de meest recente Cascade Nieuwsbrief al de wikipage: Geschiedenis van tuinarchitectuur in Nederland. Noem het een samenvatting van de inleiding met vernoemen van bronnen en links naar digitale bronnen.

En nu WUR genoemd wordt: met ingang van 1 juni 2013 is de leeszaal van Speciale Collecties geopend van maandag tot en met vrijdag van 9 – 13 uur (de middaguren vervallen dus).  JH

 

Midsummernight 2013, Paleis Het Loo.

De Cascade donateurs hebben een mail ontvangen (of brief indien geen mailadres bekend) met de details betreffende de Cascade Midsummernight 2013. Deze vindt plaats op Paleis Het Loo. Het program omvat o.a. een buffet, een lezing in het kader van de tentoonstelling Het Bloemenpaleis, het uitrijden van de laatste kuip en een rondleiding langs de Veldvijvers. De details en alternatieven voor een ieder die de wandeling niet kan of niet wil maken staan in gestuurde mail/brief.

Zie ook het aanmeldingsformulier (met programma en andere details) en het document bij uw mail. Heeft u de uitnodiging (als donateur) niet ontvangen of vragen? Mail dan administratie@cascade1987.nl.


Bloemenpagode, collectie Paleis Het Loo
Foto: E. Boeijinga

Overijssels symposium ‘Landgoederen met Toekomst’.


Hooge Boekel (Enschede).  Foto: www.architectuurgidsenschede.nl.

Op 6 juni organiseert de provincie Overijssel samen met Het Oversticht (HO) en de Vereniging Overijssels Particulier Grondbezit (OPG) het symposium Landgoederen met Toekomst. De provincie Overijssel wil de thema’s die spelen rond landgoederen graag breder onder de aandacht brengen tijdens een symposium met landgoedeigenaren, overheden en overige professionals om de aspecten uit de Landgoederen Agenda te delen, kennis uit te wisselen en bewustwording te creëren. De drie belangrijkste thema’s die tijdens het symposium aan de orde komen zijn: erfgoed en duurzaamheid, verbreding van de economische basis, en landgoederen en gebiedsontwikkelingen, een inventarisatie van het effect van landgoederenzones op ruimtelijke plannen. Na een uitgebreide inleiding op deze thema’s wordt in verschillende deelsessies met kleine werkgroepjes naar praktische voorbeelden en oplossingen gekeken.

Donderdag 6 juni 2013, vanaf 9:30, op landgoed de Hooge Boekel in Enschede. De plenaire bijeenkomst wordt gehouden in de gerestaureerde landbouwschuur op het landgoed. De kleinere werkgroepen vinden verspreid over het landgoed plaats.

Hooge Boekel, Hoge Boekelerweg 255 te Enschede
Opgeven, geen kosten, per mail, vóór 1 juni: secretariaat@oversticht.nl.

Het totale program en de details betreffende de deelsessies vindt u op www.overijssel.nl.

TuinPad is terug, als collectie in de Groenekennis database.

Menigeen kent ‘m vast nog, het jaarlijks overzicht van verschenen tuinhistorische literatuur in het vakblad Groen: Bibliografie van in <jaartal> verschenen publikaties betreffende de geschiedenis van de Nederlandse tuinarchitectuur. De serie startte met het overzicht voor 1986 en eindigde met die voor 2001. In die jaren voor mij de bron om te weten te komen wat er zoal gepubliceerd was. Ik weet nog precies hoe dat ging: uitpluizen die lijsten en zien dat je een en ander te pakken kon krijgen. Weer zo’n verhaal dat begint met ‘Vroeger…’
In 2001 (?) kwamen de titels digitaal beschikbaar in TuinPad: Literatuur over Nederlandse tuinarchitectuurgeschiedenis. Op een gegeven moment stopte ook daar verdere aanvulling. Jammer, jammer was dat. De ‘algemene’ WUR catalogus ging natuurlijk gewoon door, maar het wegvallen van dit specifieke, van dit overzicht, was echt wel een gemis.

Maar nu is TuinPad terug. En hoe! Laten we zeggen TuinPad 2.0, als onderdeel van de database Groenekennis. De details die je verwachten mag, maar ook een korte omschrijving (en dat zijn er veel!) en bv links waar het online materiaal betreft. Een open deur, maar toch even zeggen: die omschrijvingen geven je niet alleen een goed idee over de inhoud, maar nog belangrijker, ze worden ook meegenomen in je zoekopdracht. En aan de linkerzijde mogelijkheden om het zoekresultaat te filteren, op bv medium, jaartal (en dus aantal per jaar), trefwoord, auteur enz enz. Geweldig. Ik blijf maar zoeken, bladeren, lezen, laden. Heerlijk.  Zie TuinPad in Groenekennis database.  JH

Nieuwe kralentuin op de Zaanse Schans.


De kralentuin op de Zaanse Schans in opbouw.  Foto: P.J. van Steenbergen.

Op de Zaanse Schans is een stukje Zaanse tuinhistorie in ere hersteld, een kralentuin. We kennen nog enkele kralentuinen: in Broek in Waterland, het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen, het Openluchtmuseum in Arnhem en aan de Lagedijk 100 in Zaandijk. Kralentuinen zijn een typisch Noord-Hollands verschijnsel dat zijn wortels heeft in de Gouden Eeuw, toen de V.O.C. glazen kralen en spiegeltjes als ruilmiddelen gebruikte. De glazen kralen werden toen en later ook gebruikt om er tuinen mee te versieren, als een Hollandse variatie op de Italiaanse en Franse sierbedden gemaakt van mozaïeksteentjes, marmerslag, grind of schelpen. Het waren veelal ronde of stervormige bedden met verschillende patronen van zwartbruine, witte, gebroken witte en helderblauwe glazen kralen in zilverzand.
Naast overzeese handel bestond er in o.a. de Zaanstreek het fenomeen walvisvaart met de verwerking van het walvisvlees in bijvoorbeeld traankokerijen en stijfselmakerijen. Walvisrestanten als botten, ribben en kaken werden soms gebruikt voor o.a. erfafscheidingen en toegangspoorten. De laatste toepassing krijgt ook hier een plek, aan het begin van het centrale pad naar de kralentuin is nu zo’n boog van walviskaken gepland. Of te wel nog een stukje historie dat in ere wordt hersteld.

Een film brengt het creëren van de kralentuin in beeld, zie hier. Nu geen kralen in het zand. Het moet vastliggen, gelijmd dus. De gebruikte kralen hebben overigens de omgekeerde weg gevolgd: waar ze vroeger van hier naar o.a. Indië werden gebracht, komen nu vanuit Indië naar hier.  JH