Ouderdom eiken


Bron: Martijn Andela

De oprijlaan van de Gelderse Toren (Dieren) wordt geflankeerd door zomereiken (Quercus robur) van verschillende leeftijden. De verjonging van de laan heeft vermoedelijk altijd geleidelijk plaatsgevonden; tot op de dag van vandaag. Tussen de oudere eiken staan net geplante jonge boompjes, maar vlakbij de Zutphensestraatweg staan ook enkele honderden jaren oude exemplaren die mogelijk nog uit de tijd van de aanleg van de allee dateren. Ik vraag me af of er iets te zeggen is over de ouderdom van een zomereik met een stamomtrek van 5,35m op 1m boven het maaiveld. In het verleden heeft iemand wel eens gesuggereerd dat je met een berekeningsmethode een globale schatting van de ouderdom zou kunnen geven. Naar mijn mening dateert de laan uit het tijdvak 1708-1718. Een berekening zou deze hypothese kunnen versterken.

Wie heeft ervaring met een dergelijke berekeningsmethode? Waar kan ik hierover informatie vinden?

Martijn Andela


Bron: Bomen rond Dieren en Rheden

De eeuwige strijd tegen het water.

 Voor 2007 koos CASCADE als lustrumthema WATER. Een van oudsher beladen onderwerp voor de geschiedenis van Nederland en ook voor de Nederlandse tuinkunst. De laatste decennia is waterbeheersing al een groot probleem. Boeren willen hun landerijen droger; buitenplaatseigenaren willen water in hun beken en grachten; en in sommige steden, zoals Amsterdam en Utrecht, wordt de roep xe2x80x9cwater terug in de grachtenxe2x80x9d steeds sterker.

Als we terugkijken in de historie, denken we aan de inpoldering van meren zoals de Beemster, de Purmer, de Schermer en later het Haarlemmermeer. Ook de Biesbosch heeft een lange geschiedenis, beginnend bij de St. Elisabethsvloed. In  de nacht vóór 19 november 1421, de naamdag van de Heilige Elisabeth uit Hongarije, trof een stormvloed de Nederlandse kust. De Grote Waard bij Wieldrecht (nabij Dordrecht) werd geheel overstroomd. De stad Dordrecht bleef als enige gespaard. Ca. 1490 werd deze ramp geschilderd door de Meester van de Elisabethpanelen (vroeger bekend als de Meester van Rhenen).

Dit schilderij (eigendom van het Rijksmuseum) is voor één keer uitgeleend en wordt samen met archeologische vondsten en archiefstukken onder de titel xe2x80x9cDe eeuwige strijd tegen het waterxe2x80x9d tentoongesteld in het Dordrechts Museum, nog te bezichtigen t/m 27 mei 2007.
Het aardige voor Cascadevrienden, geïnteresseerd in de geschiedenis van tuin, park en landschap, is dat op het schilderij, ondanks de wateroverlast, zoxe2x80x99n rijke welbewuste aanplant van vrucht- en loofbomen is te zien rond de afgebeelde huizen en boerderijen en kerken.  CO

Voor meer over de tentoonstelling zie Dordrechts Museum. Maar kijk vooral ook op De Sint Elisabethsvloed webpage. Of bij Rijksmuseum  zelf (tevens bron voor bovenstaande afbeelding ; aanklikken voor grotere afbeelding).

Vaeshartelt (Meerssen) – park, tentoonstelling en publicaties

In eerdere weblogs is Vaeshartelt al ter sprake geweest. Nu nog een keer n.a.v. een bezoek aan het park, de tentoonstelling en de publicaties.

In het vrij toegankelijke park van Vaeshartelt  is een negental panelen opgesteld met één of meer prenten uit het Album dédié à mes enfants et mes amies. Per paneel een grote prent, een aantal kleinere en begeleidende tekst. Staand achter een paneel heb je zicht op de plek, het gebouw of het tuinsieraad als op de prent. Een zeer geslaagde manier om het toen en het nu te tonen. Deze combinatie is nog te aanschouwen tot september 2007.

 De tentoonstelling ‘Petrus Regout (1801-1878) Méér dan aardewerk alleen‘ belicht Regout’s politieke carrière en ambities, zijn inzet voor de Kerk en het katholieke geloof en zijn villa’s, kastelen en fabrieksgebouwen. De gravures uit Album dédié à mes enfants et mes amies (1863 en later) vormen de fantastische kern van de tentoonstelling. Het geheel is een verzameling van gravures, schilderijen, foto’s, documenten en gebruiksvoorwerpen. Nog tot en met 13 januari 2007 in Regionaal Historisch Centrum Limburg.

Tot slot de publicaties. Een heruitgave van Album dédié à mes enfants et mes amies. 40 losse bladen op A3 formaat, dit is groot, maar toch nog een slag kleiner dan de orginelen! Van de 40 zijn er 15 tuinhistorisch interessant. De aanschafprijs van € 69 is dan wel veel geld. Naast deze heruitgave is er het boekje Petrus Regout – Voor vrienden, vreemden en verwanten van J. van den Boogard en L. Kreukels. Rijk aan illustraties en tekst en met de ‘album’ gravures op A5 formaat of kleiner. De prijs van € 14,95 moet u niet van aanschaf weerhouden. Zie X-Cago (2)  voor meer en evt. bestelling. Helemaal voor niets, kwa kosten dan, is de download van Regourts Rijkdom, eveneens van J. van den Boogard.

Op de webpage  Petrus Regout en zijn Album dédié à mes enfants et mes amies zal ik nog foto’s en meer toevoegen. De tentoonstelling in park en archief hebben één nadeel, Meerssen/Maastricht is ver weg.  JH

Overzicht van het Cascade-activiteitenprogramma tussen 1987 en 2007

 Het bestuur van Cascade heeft het afgelopen jaar een beleidsplan opgesteld voor de jaren 2006-2010. Voor 2006 stond Terugblik en koersbepaling op het programma, als volgt verwoord: Naast de uitvoering van de vaste jaar-activiteiten, is het de bedoeling  -voordat het lustrumjaar 2007 aanbreekt- een overzichtelijke terugblik samen te stellen over de voorgaande 19 jaar, en dit overzicht ook op een of andere wijze te publiceren. Het doel hiervan is om, na evaluatie, hiermee rekening te houden en de koers te bepalen voor de volgende jaren. Het resultaat van bovenstaande, dat wil zeggen het overzicht zelf, is 16 november jl. op het Rob Leopold Symposium voor het eerst verspreid en nu is dit Cascade-activiteitenprogramma 1987-2007 ook hier te raadplegen. Zie ook de opgenomen link in de linker rubriek van deze weblog.

Naar aanleiding van dit overzicht zijn ook een analyse en conclusies opgesteld, die als kort artikel/discussiestuk in het Cascade-Bulletin 2007 zullen worden geplaatst en waarop het bestuur te zijner tijd gaarne uw reacties in wacht.

Cascade rekent in het lustrumjaar 2007 weer op u. Wij hopen net zo actief en creatief door te gaan als de afgelopen negentien jaar.  CO

6-delige AVRO serie over groene monumenten

In de nieuwe AVRO-serie Groene Monumenten, die op zaterdag 6 januari om 17.25 uur op nederland 2 van start gaat, worden zes heel verschillende groene monumenten van dichtbij bekeken en worden gepassioneerde mensen gevolgd die nauw bij verleden, heden en toekomst van deze monumenten betrokken zijn.

De serie omvat Landgoed Vollenhoven (6 januari), De Grebbeberg (13 januari), Landgoed de Wiersse (20 januari), Het Zuiderpark Rotterdam (27 januari), De Veluwe (3 februari) en Landgoederen Verbinden (10 februari).

Voor meer, m.n. over de 1ste aflevering zie TV-Visie  JH

Webpage Beeldbanken aangepast


Statenbolwerk / Schotersingel (Haarlem), J.D. Zocher Jr. (1821)
Bron: Digitale Kennemer Atlas 

De webpage met beeldbanken is aangepakt. Meer struktuur is aangebracht (per provincie), correcties zijn doorgevoerd en aanvullingen zijn toegevoegd. Hierbij een aantal afbeeldingen uit de toegevoegde beeldbanken.

Voor de webpage Beeldbanken zelf , zie onder Links ter linkerzijde.

Groot Terhorne (Beetgum),                               Zuyder Hout (Heemstede),
L.P Roodbaard(1827)                                       C. van Diest (1787)
Bron: Bonas Archiwijzer                                   Bron: Rijnlands beeldbank

JH

Zo maar wat digitale artikelen

Wat digitaal leesvoer van de hand van Cascade-leden, voor rond de Kerstdagen (gewoon aanklikken):

Wim Meulenkamp
Twaalf apostelen in een kringetje
Een pastorietuin in 1697

Joost S.H. Gieskes
Van buitenplaats Houtrust naar Bosjes van Poot (Den Haag)
Haags Milieucentrum, en Publicaties (menu links)

Carla Oldenburger-Ebbers
Tuinhuis ’t Spijck (Harmelen)

Lucia Albers
Frankendael (Amsterdam)

Willem Overmars
Meerssenhoven (Maastricht)
Schoonoord  (Zeist)

SB4 (Erik Blok?)
Historisch overzicht van Het Engelse Werk / Spoolderbos (Zwolle)

Erik A. de Jong
Natuurlijke verwantschap  Over tuin- en landschapsarchitectuur

Rita Mulder-Radetzky
De Prinsentuin (Leeuwarden)

JH

Het Huys ten Donck en de familie Groeninx van Zoelen

 Via een internetkrant stootte ik op Het Huys ten Donck en de familie Groeninx van Zoelen door dr. Irma Thoen.
Huys ten Donck, wie kent het niet, n.a.v. een bezoek, of zeker via de publicaties waarin huis, park en de ruine/folly worden genoemd.

In het internetartikel wordt Stad en Bedrijf, het onderzoeksbureau voor stads- en bedrijfsgeschiedenis Rotterdam, genoemd. Op hun website, klik publicaties, vind Irma Thoen, Het Huys ten Donck en de familie Groeninx van Zoelen, klik op Toon publicatie en zie iets van het boek.

Nog wat meer over de publicatie bij Walburg Pers.

Het Huys ten Donck ee familie Groeninx van Zoelen, dr. I. Thoen
ISBN 90.5730.490.2
176 pag.
xe2x82xac 39,50

En nog even wat historisch materiaal (klik afbeelding voor grotere weergave):

Bron: Natuurvereniging Ridderkerk

En een aantal websites
Het Huys ten Donck
Natuurvereniging Ridderkerk
Artikel in Vivenda 

JH

De vrouw in de tuingeschiedenis

Recentelijk zond Anne Mieke Backer een 3-tal gedigitaliseerde aquarellen, begeleidende tekst en haar vraag:

Onlangs verwierf het Gorkums Museum met steun van de Vereniging Rembrandt en het Fonds A.H. Martens van Sevenhoven een viertal aquarellen voorstellende de tuin van Martinus van Barnevelt (1691-1775).* Op drie van de prenten zijn mensen aan het werk in de tuin. Op afbeelding 1 is een tuinman aan het werk. Op afbeelding 2 is duidelijk een heer (Van Barnevelt zelf?) aan het werk (met pijpje). Dat het fijnere snoei-, ent- en occuleerwerk door de tuineigenaar zelf werd gedaan is sinds het verschijnen van Hovenierskunst in palmet en pauwstaart van Wiebe Kuitert en Jan Freriks (Rotterdam De Hef publishers, 1994) geen nieuws meer. Maar wat mij in het bijzonder interesseert, in verband met mijn boek over De Vrouw in de tuingeschiedenis, is de vrouw op de derde tekening. Zij is duidelijk niet de vrouw des huizes maar een ’tuinvrouw’. Tot nu toe vond ik echter geen geschreven bronnen zoals personeelsbestanden of egodocumenten over dergelijke tuinvrouwen in dienstverband. Zijn er mensen die daar iets meer over weten en mag ik bij deze mij aanbevolen houden, wanneer iemand in de toekomst op dit soort tuinvrouwen stuit?

*Zie voor meer informatie over deze tuinen o.a.:  A.J. Busch en Carla S. Oldenburger-Ebbers: Lusthoven in Gorcum, deel 3 in de historische reeks van de historische vereniging ‘oud Gorcum’ 1990.