Maandelijks archief: april 2008

Japanse tuin Clingendael (Wassenaar) 2008

Geplaatst op door
3

Vanaf 30 april is de Japanse tuin weer open gedurende zes weken (klik hier voor details). Dit jaar zijn een aantal interessante toevoegingen te zien.


Paviljoen in Japanse Tuin in Clingendael (Wassenaar), foto 1930

In het Paviljoen bevonden zich altijd schuifpanelen, in het Japans shoji genoemd, die echter sinds lang spoorloos zijn verdwenen (zie een foto uit ca. 1930). Door zorgvuldige bestudering van een reeks oude foto’s en een analyse op welke wijze de in totaal elf shoji in de daarvoor in het Paviljoen aangebrachte groeven functioneerden is het mogelijk gebleken een geheel identieke reconstructie te maken. De shoji werden ditmaal gemaakt in Japan, maar het is verheugend dat deze panelen ook kunnen worden geproduceerd met authentieke Japanse materialen in Nederland (zie www.kodama.nl). De nieuwe shoji werden op 24 april 2008 geplaatst.


Eilandlantaarn en het Paviljoen met de nieuwe shoji. Foto: Joost Gieskes

Op 25 april werd de verloren gegane lantaarn op het schildpadeiland door een – weliswaar veel voorstudie vergende –  nauwgezette reconstructie vervangen, zie foto. De maatvoering klopt exact. Het bijzondere is wel dat deze ‘Japanse’ lantaarn geheel in Nederland werd vervaardigd, een primeur.

Tenslotte werd een eenvoudig houten bruggetje in de tuin vervangen door een zogenaamde ‘dobashi’ ofwel ‘aardbrug’, een ontwerp in Japanse stijl, zie foto.


De ‘dobashi’ ofwel ‘aardbrug’  Foto: Joost Gieskes

Voor de fijnproevers: Japanse hoveniers, uitgenodigd door de gemeente Den Haag, hebben een Thujopsis dolobrata, een grote groep hoog uitgegroeide Chamaecyparis pisifera ‘Plumosa’, en diverse soorten Japanse esdoorn en Juniperus op Japanse wijze gesnoeid. Hierdoor werden de bomen en heesters flink transparanter waardoor de esthetische waarde aanzienlijk toeneemt.

Joost S.H. Gieskes

Tentoonstelling Buitenplaatsen aan de Vecht

Geplaatst op door
4


Huis Luxemburg (Maarssen), collectie Rijksmuseum Amsterdam

Vanaf  26 april 2008 t/m 4 januari 2009 loopt in Museum Maarssen (bij het gemeentehuis in de voormalige buitenplaats Goudestein) de tentoonstelling Buitenplaatsen aan de Vecht, nieuwe rijken in de 17e & 18e eeuw. Meer over de tentoonstelling zelf valt te lezen op www.museummaarssen.nl. Het persbericht van gelijke strekking is te lezen in Vechtkronkels.

In 2006 was er in hetzelfde museum de tentoonstelling Panorama Vechtstreek, met kaarten, vogelvluchten, gravures enz. (zie weblog 28 april 2006). Ik hoop dat de nieuwe tentoonstelling van gelijkend nivo is en net zoveel moois heeft te bieden! De afbeelding van Huis Luxemburg is i.i.g. al een mooie ‘opening’; nog niet eerder gezien.  JH

Buitenplaatsen aan de Vecht, nieuwe rijken in de 17e & 18e eeuw
Museum Maarssen, naast gemeentehuis in Goudestein
wo., za. en zo. van 13:00 tot 16:00


Uitsnede uit Huis Luxemburg (Maarssen), collectie Rijksmuseum Amsterdam

Enige artikelen over renovaties van historische tuinen en parken

Geplaatst op door
Beantwoorden

De laatste twee weken verschenen er een paar artikelen over historisch en monumentaal groen. Gelezen in a) Vakblad GROEN Jg 64 (april 2008), nr.4 en in b) MONUMENTEN, Jg. 29 (april 2008) nr. 4. Het zijn geen diepgravende wetenschappelijke artikelen, maar zeker interessant en je wordt er altijd wijzer van.

In GROEN schreven achtereenvolgens Anita Blom en Ben de Vries: xe2x80x98Naoorlogse monumenten van herdenkingxe2x80x99(p. 10-13); Herman Steinvoorde: Dankzij groeiplaatsconstructies blijven de grachten mooixe2x80x99(p. 14-17); Carla en Juliet Oldenburger: xe2x80x98Het nieuwe aanzien van de Amsterdamse Hortusxe2x80x99 (p. 30-33); Arno Heemskerk: xe2x80x98Wandelen in geuren en kleurenxe2x80x99 (p. 34-37). Het laatste artikel gaat over de nieuwe beplantingsplannen in het kader van de renovatie van het Vondelpark en is het vierde artikel over het Vondelpark in deze reeks. Eerdere artikelen verschenen in GROEN van de hand van Quirijn Verhoog, in oktober 2007 (over het tienjarig renovatieplan), in november 2007 (over het parkmeubilair) en in januari 2008 (over de technische onderzoeken en de gevolgen daarvan).

Het tijdschrift MONUMENTEN is deze maand (bijna) geheel aan monumentaal groen gewijd. Meindert Stokroos berichtte over: xe2x80x98Landgoed Zuylestein te Leersumxe2x80x99 (p. 6-9); Hanneke Schreiber: xe2x80x98Vondelpark: historisch casco en ontwerpvocabulaire in een dynamisch stadsparkxe2x80x99 (p. 11-13); Eric Blok: xe2x80x98Cultuurhistorie en recreatie gaan prima samen op De Slotplaats!xe2x80x99 (p. 15-18); Carla en Juliet Oldenburger: xe2x80x98Kloostertuinenxe2x80x99 (p. 19-21); Marian Lenshoek: xe2x80x98Pleidooi voor monumentenstatus van tuinenxe2x80x99 (p. 23-25).

Nieuwsgierig? Neem een abonnement of neem contact op via de websites van deze tijdschriften. Zie www.vakbladgroen.nl en www.tijdschriftmonumenten.nl. CO

125 jaar Belgisch Park

Geplaatst op door
5

Op internet vond ik het uitkomen van het boek 125 jaar Belgisch Park (P. Crefcoeur & J. van Pesch, ISBN 9789059941946). Het blijkt over een villapark in Scheveningen te gaan. Dus maar eens gaan zoeken.


Een ontwerp van het villapark Belgisch Park (Scheveningen) (1908)
Jan Holswilder (1850-1890)  Bron: Haags Gemeentearchief

Het villapark Belgisch Park is aan het einde van de negentiende eeuw ontworpen door de tuinarchitect T. Coppieters in opdracht van de Belg E. Cambier, directeur van de Societé Anonyme des Tramways de la Haye. De aanleg en de bebouwing van de wijk werd begonnen door de Hollands-Belgische Bouwgrond Maatschappij. Het park heette aanvankelijk Nederlandsch-Belgisch Park en en werd ontworpen om groter aanbod van passagiers voor de tramlijn te krijgen.

Het oudste deel van de wijk ligt rond het Belgisch Plein. In het eerste decennium van de twintigste eeuw werd de wijk verder uitgebreid. Ruwweg vormt de Badhuisweg de zuidelijke en de Zwolseweg de noordelijke begrenzing. Rond het Belgisch Plein met haar uitwaaierende straten staan veel vrijstaande en dubbele villa’s. Veel voorkomend is de negentiende-eeuwse badplaatsarchitectuur met houten veranda’s en invloeden van de Chaletarchitectuur. Verder zijn veel villa’s uitgevoerd in Overgangsarchitectuur met Art Nouveau-invloeden. De rest van de wijk is bebouwd met aaneengesloten rijen etagewoningen. Grote delen van de wijk behoren tot het rijksbeschermd stadsgezicht Westbroekpark / Belgisch Park.

Meer lezen en zien?
Klik hier voor een beeld van de huizen; Vrienden van Den Haag verhaalt over de aanleiding tot een boek; en Haags Gemeentearchief geeft wat meer details over de wijk en zijn geschiedenis. 

Enne, weet iemand iets meer over ’tuinarchitect T. Coppieters’? Misschien geen tuinarchitect, maar een architect? Misschien een Belg?  JH


‘Vista Rambla’  Bron: Haags Gemeentearchief

Aanleg nieuwe bijenstal

Geplaatst op door
2

Historisch gezien waren er vroeger veel bijenstallen op de buitenplaatsen. Een particulier wil zijn steentje bijdragen aan een stukje cultuurherstel op dat gebied. Het betreft een particulier terrein temidden van landgoederen in ‘s-Graveland.

Wie heeft er informatie over subsidiemogelijkheden voor de aanleg van een nieuwe bijenstal?

Reacties graag naar: j.harder@landschapnoordholland.nl

Jelle Harder
Projectleider Landschap Noord-Holland

 

Afb. Den naerstigen byen-houder…, Petrus Nyland (1683)
In Het Vermakelyck landtleven… met o.a. ook Den nederlandtschen hovenier door Jan van der Groen

Leve het landgoed

Geplaatst op door
1

Themajaar 2008 Provincie Zuid-Holland

Historische landgoederen en buitenplaatsen zijn symbolen van Zuid-Holland als invloedrijke bestuurlijke en economische regio. Zij hebben zowel een cultuurhistorische, landschappelijke als ecologische waarde. Vanwege hun betekenis wil de provincie de landgoederen onder de aandacht brengen en ze duurzaam veiligstellen. Om dit te bereiken is het jaar 2008 uitgeroepen tot themajaar met als motto: Leve het Landgoed. Zie voor meer informatie www.levehetlandgoed2008.nl.

De start van het Leve het Landgoed jaar, 12 april 2008, vindt plaatst tijdens de Dag van het Kasteel in de Bollenstreek; een initiatief van Kastelenstichting Holland en Zeeland.
Zie voor meer informatie: www.kastelenhollandzeeland.nl.

Bij de start en gedurende het jaar vinden diverse activiteiten plaats. 
Zo wordt bijvoorbeeld de 12de april op Landgoed de Keukenhof, de reizende tentoonstelling over landgoederen en buitenplaatsen in Zuid-Holland geopend,  ontwikkelt door Erfgoedhuis Zuid-Holland. Zie voor meer informatie: www.erfgoedhuis-zh.nl. Tevens vindt dan de lancering plaats van de publicatie: Nieuwe landgoederen in Zuid-Holland, een bron van inspiratie voor de toekomst, gerealiseerd door Stichting Dorp, Stad en Land.  IE

Romeyn de Hooghe

Geplaatst op door
2


Handtekening Romeyn de Hooghe  Bron: Romeyn de Hooghe

En dan stuit ik door de voorgaande weblog over die prenten van Het Loo door Romeyn de Hooghe ook nog eens op het feit dat het in 2008 300 jaar geleden is dat Romeyn de Hooghe (1645-1708) stierf. In dat kader vind ik een aantal evenementen:
– congres (zaterdag 30 augustus 2008) met het thema Woord en beeld als wapen: nieuws en propaganda in de zeventiende eeuw. In een Call for papers staat ‘Romeyn de Hooghe was ongetwijfeld de meest veelzijdige, productieve, invloedrijke maker van  niet altijd objectieve nieuwsprenten, complexe allegorieën en bijtende satire in de laatste decennia van de zeventiende eeuw. Tegelijk wordt hij gezien als een vooraanstaand propagandist voor de politiek van Willem III’.
– tentoonstelling (vanaf december 2008) over het werk van Romeyn de Hooghe in het gebouw van de Bijzondere Collecties van de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek
– een boek over Romeyn de Hooghe

Ter voorbereiding van het boek en die tentoonstelling is er een website Romeyn de Hooghe. Hier is een ruw format van het te verschijnen boek en van de tentoonstelling te vinden; met o.a. RdH en de tuinen van Enghien, Het Loo en Kleef.

Iets meer over Romeyn de Hooghe is te lezen op wiki.
Tot slot, als je nu alvast veel materiaal van Romeyn de Hooghe wilt zien, ga dan naar Geheugen van Nederland. Of ‘alles’ van Romeyn de Hooghe of enkel schitterend materiaal van Enghien. En gebruik vooral ook de link Zoom om ook de details te zien. JH


Het Perk van Anguien (Enghien, Edingen (BE)), Romeyn de Hooghe (ca. 1685)
Bron: Geheugen van Nederland

’t Konings Loo

Geplaatst op door
Beantwoorden


’t Konings Loo, Romeyn de Hooghe (ca. 1695)

Uitgeverij Canaletto bericht over de uitgave ‘t Konings Loo met en over de prenten van Het Loo door Romeyn de Hooghe. Een uitgave met een inleiding en toelichtingen door Dr. J.R. ter Molen, directeur van Paleis Het Loo. Het boek omvat 34 afbeeldingen waaronder een serie van 13 prenten met gezichten van Het Loo en zijn tuinen door Romeyn de Hooghe. (ISBN 9064698316  xe2x82xac 16,75  90 blz.)

Over Het Loo en van de hand van Dr. Joh. R. ter Molen verschenen eerder bij Canaletto:
XII Gezigten in het Park HET LOO (2002) met en over de tekeningen van F.A.M.Textor, plantagie-meester van park xe2x80x99t Loo (1837)
Herinnering aan het Loo en Omstreken (2003) met en over de twaalf aquarellen van J.W. van Borselen (1871)
Neerlands Veldpracht (2005) met en over de tekeningen van Het Loo uitgegeven door Carel Allard (vermoedelijk 1702)
En nu dus ‘t Konings Loo (2008) met en over de tekeningen van Romeyn de Hooghe (uitgegeven omstreekst 1695).

Ik heb De lusthof Het Loo door L.R.M. van Everdingen-Meyer (1974) en de ‘herdruk’ onder de titel ’s Konings paleis en tuinen van Het Loo (1985) nagekeken en in beide staan ook 13 prenten van de hand van Romeyn de Hooghe (en nog vele andere).

Via de website van Canaletto (download pdf) zijn een aantal bladzijden te lezen, met op blz 8 de vondst van de plattegrond van T. Henry Reetz (zie ook weblog 14 nov. 2006).
Hier zal de winst van het nieuwe boek liggen; we zijn sinds de uitgave van 1974 bijna 35 jaar verder in de tijd en vondsten en inzichten. Behalve T. Henry Reetz denk ik ook aan de opgraving van de ‘Rustplaatfen’ in het verlengde van de Colonnades; zie ook weblog 13 maart 2006 en de brochure Graven in de tuin van paleis Het Loo.

En tot slot de laatste ontwikkelingen op Het Loo n.a.v. o.a. de plattegrond van Henry Reetz en de vondst van de Rustplaatsen. Onder de noemer presentatie Zwierig binnen de perken bericht de website van Paleis Het Loo over de voltooiing van de Boventuin en de start van het herstel van de oorspronkelijke tuinafsluiting (de Rustplaatsen dus).  JH

27e editie Museumweekend, 5 en 6 april

Geplaatst op door
Beantwoorden

Komend weekend, 5 en 6 april, 27e editie van Museumweekend met als motto Kunst van de waarheid. De website Museumweekend vermeldt:
Is een schilderij minder mooi als het niet van Frans Hals is, maar een exemplaar uit dezelfde tijd van een onbekende schilder? Hoe xe2x80x98echtxe2x80x99 zijn opgegraven, ooit aangekochte, zelf gevonden of geërfde voorwerpen in een museum? Alle objecten in musea zijn echt en oorspronkelijk, maar hoe echt hoort bijvoorbeeld een lijst bij een schilderij te zijn?

Bij motto Kunst van de waarheid, de opmerking ‘…wat echt en waar is en wat niet?’ uit het persbericht moest ik gelijk aan tuinhistorische bezijden de waarheid ervaringen denken:
een terreingrootte die overdreven werd
een perspectief dat niet klopte maar de afbeelding zo veel mooier en vooral ‘passender’ maakte
een geometrie die nooit is geweest
een combinatie van bloeiende planten die niet kan
een nooit bestaand huis en/of tuin in de achtergrond van een portret
…

Voor deelnemende musea zie de al genoemde website Museumweekend

In dit Museumweekend vindt ook de eerste STINZEN STRUIN plaats; open dagen van Staten & Stinzen en Stinzenflora yn Fryslân. Tot stand gekomen door een samenwerking van de Stichting Staten & Stinzen en het project Stinzenflora yn Fryslân van Landschapsbeheer Friesland. Dekemastate, Park Jongemastate, De Schierstins, Martenahûs en museum Martena en het bezoekerscentrum bij Uniastate met hun  stinzentuinen zijn geopend. Voor details even op Stinzenflora in Fryslân kijken.  JH

Opening van het Grothuisje (Oosterbeek)

Geplaatst op door
1


Grothuisje Laag Oorsprong (Oosterbeek)  Foto: Jan Wamelink

De weblog van 26 maart 2006 sprak over het aanstaande herstel van watergangen en watervalletjes en de herbouw van het grothuisje op Laag Oorsprong te Oosterbeek.

Afgelopen 19 maart j.l. was de officiële opening. Henk van der Eijk kondigde deze al aan. Hierboven een foto uit een verslag van een bezoek door de Gelderlander.

Op een wat zuidelijkere plek is het op het oorspronkelijke bouwsel geïnspireerde grothuisje gebouwd.
En inderdaad zoals het verslag meldt ‘beetje beton’, alles nog erg kaal. Maar ja, het is dan ook na machinale ingrepen in de beekbedding (en ik heb toen wel gezien dat dat fors was), het is nog vroeg in het voorjaar en de plek moet nog ingebed raken in zijn omgeving.

Meer over de Oorsprongbeek en over het grothuisje verhaalt de website van de gemeente Renkum. Gesproken wordt over een huisje waar het water door de gevel valt, gebouwd uit misbaksels, ook wel onkels of brandkoppen genoemd, afkomstig van de steenfabriek in de Rosandepolder.
Gelderland in Beeld is een goede plek voor wie wil bladeren door meer oude beelden van Laag Oorsprong. En tot slot is er een filmpje op YouTube, met de officieuse opening.  JH